Afbeelding
Foto: Archief BrugMedia.

Kunst als leidraad in boek van kunstenaar Henk Jans ‘De zin van het zinloze’

· leestijd 2 minuten Algemeen

(door Christiaan Schutte)

KAMPEN – ‘Wat is de zin van het bestaan?’ Als je antwoord wilt krijgen op die vraag, moet je niet bij Henk Jans zijn. Dat uitgerekend de Kamper muzikant, liedjesschrijver en kunstenaar een boek heeft geschreven over zingeving lijkt dan ook een vorm van pure ironie. Maar schijn bedriegt. In ‘Kunst – De zin van het zinloze’ laat Jans zien dat je geen pasklare antwoorden nodig hebt om zin te ervaren.

Een zingevende ervaring kan immers prima bestaan zonder een zeker weten. Jans dekt zich zo alvast wat in aan het begin van een interview met weekblad De Brug. Geef hem eens ongelijk. Vage en al te pretentieuze hulpboekjes voor een gelukkig leven zijn er al genoeg. Daarmee is niet gezegd dat Jans geen kompas heeft. Jans: “Kunst is de rode draad in mijn boek. Kunst geeft althans zin aan mijn bestaan. Ook het schrijven van dit boek heb ik ervaren als een vorm van zingeving. Daarnaast biedt kunst mij troost.”

Psychoses

Dat laatste klinkt bijna een beetje zwaarmoedig. Zo bedoelt Jans het echter geenszins. Hij is goed gemutst – met een twinkeling in de ogen – en blijft graag weg bij al te veel drama. Tegelijkertijd mijdt hij in het autobiografische werk niet de dieptepunten die zijn leven heeft gekend. In plaats daarvan benoemt hij ze met een zekere mildheid. Het hoofdstuk dat de periode beschrijft waarin hij depressief was en zelfs psychotisch gaf hij de nogal eufemistische titel ‘Gedoe’.

Al te veel gedoe is iets waar Jans overigens sowieso niet op zit te wachten. “Ik houd niet van conflictachtige situaties en dat werd mij al duidelijk in mijn jonge jaren toen ik als politieagent heb gewerkt. In het begin ging dat nog prima, maar later niet meer.” Jans zocht avontuur bij de politie, maar merkte na een aantal jaren dat hij toch anders in elkaar stak. Zijn gelukbeproeving bij de Kunstacademie in de jaren tachtig bleek evenmin de weg naar Jans’ bestemming. “Wat mij is bijgebleven uit die periode is dat je in naam vrij kunstenaar kon zijn terwijl je daar, zonder dat dit werd benoemd, in werd beperkt.”

De periode op de academie was ook de tijd waarin Jans kreeg te kampen met depressieve gedachten wat uiteindelijk veel later zou leiden tot een psychose. “Het is geen geheim. Ik kwam in de periode ook gewoon in de stad en de kroeg. Mensen die mij kennen uit die periode weten ervan en dus mocht het ook in het boek.”

Inmiddels heeft Jans ‘een zekere balans’ gevonden. “Ik ben niet bang dat ik het weer krijg.” Wel blijft Jans een beetje een piekeraar. Hoewel hij zich daar graag in begrenst, wat met het klimmen der jaren makkelijker gaat, is het tevens een bron van inspiratie. Een aantal van zijn gedachtenspinsels vind je terug in ‘Kunst – De zin van het zinloze’. Verder is het kunst wat de klok slaat. Een deel van zijn tekeningen, schilderingen en poëzie vond zijn weg naar het boek. Het inmiddels bekende label ‘The Road, The Weed, The Stones’ ontbreekt evenmin.

Het boek van Jans is verkrijgbaar via boekenbestellen.nl (tik in het zoekvak Henk Jans in) en heeft als ISBN-nummer 978-90-821726-1-4. Zie voor meer informatie ook www.henkjans.nl.