Nynke van der Wal: “Stedelijk Museum is geen vastgeroest instituut”
· leestijd 3 minuten Algemeen(door Niek Teune)
KAMPEN – Bijna twee maanden mag kunsthistorica Nynke van der Wal (36) zich directeur van het Stedelijk Museum Kampen noemen. Op 2 april ging ze voor het eerst aan de slag, in een gesloten museum. Volgende week kunnen bezoekers de collectie weer bewonderen. Tot blijdschap van de nieuwe directeur. “De verhalen van toen en nu toegankelijk maken voor de buitenwereld, dat is de kracht van een museum.”
Van der Wal studeerde kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Na haar opleiding werkte ze bijna tien jaar in Rotterdam, bij Museum Boijmans Van Beuningen. Ruim 2,5 jaar geleden kwam ze terug naar Zwolle, de stad waar ze opgroeide. Hier was ze directeur van de Creatieve Coöperatie, maar naar eigen zeggen ‘bleef de museumwereld toch trekken’. Daarom maakte ze de stap naar het Stedelijk Museum Kampen, waar ze per 2 april als directeur aangesteld is.
Zodoende kwam ze in dubbele zin terug naar haar roots. Terug naar de museumwereld, maar ook al iets eerder naar de omgeving waar ze geboren en getogen is. Van der Wal werd geboren in de Noordoostpolder. Het gezin verhuisde naar Zwolle toen ze ongeveer twaalf jaar oud was. “Kampen ligt wat dat betreft mooi in het midden. Ik ben een echt IJsselmens, of hoe noem je dat?”, lacht ze. Ze kan zich de bezoeken aan Kampen in haar jeugd nog herinneren. “Als kind kwam ik hier ook al wel. Kampen is een historische stad, een klein openluchtmuseum. De stad is prachtig aan de IJssel gelegen. Het is een plaatje als je aan komt rijden; je voelt gelijk iets van de geschiedenis van de stad.”
Van der Wal kan zich herinneren dat haar ouders in haar jeugd wel eens over het Stedelijk Museum Kampen spraken. “Zo heb ik als het ware voor het eerst kennisgemaakt met het museum. Mijn ouders waren er heel positief over. Ons museum kan heel verrassend zijn voor mensen die zich niet realiseren dat Kampen een hele rijke geschiedenis heeft. Zelf heb ik de afgelopen maanden het museum ook pas goed leren kennen.”
Haar nadere kennismaking met het Stedelijk Museum vond middenin de coronacrisis plaats. Van der Wal spreekt van ‘een bijzondere start’. “Ik wist dat ik niet direct met een open museum kon starten. Dat is jammer, want ik heb er veel behoefte aan om bezoekers te ontvangen en de collectie nog beter te ontdekken. Toch heb ik mij heel erg welkom gevoeld door de kennismaking met de medewerkers en vrijwilligers, ondanks dat het grotendeels via de computer moest.” Ook op dit moment vindt het contact tussen directeur en medewerkers nog voornamelijk digitaal plaats. “Ik videobel mij een slag in de rondte; zo zie ik iedereen wel. Je leert collega’s op een andere manier kennen, in hun eigen omgeving. Dat heeft ook wel weer wat”, aldus Van der Wal.
De museumwereld bleef Van der Wal trekken toen ze directeur van een aantal creatieve broedplaatsen in Zwolle was. “Het Stedelijk Museum Kampen draagt zorg voor de gemeentelijke collectie; wij bewaren en tonen de kunstwerken en voorwerpen die iets vertellen over de geschiedenis. Je zorgt ervoor dat die bewaard worden voor de toekomst. Dat vind ik heel mooi.” Van der Wal benadrukt dat het Stedelijk Museum tegelijkertijd geen ‘vastgeroest instituut’ is. “We vertellen niet alleen de verhalen van vroeger, maar ook de verhalen van nu. Zo exposeren ook hedendaagse kunstenaars bij ons en zijn wij met actuele thema’s bezig. De verhalen van toen en nu toegankelijk maken voor de buitenwereld, dat is de kracht van een museum.”
Door het coronavirus was het Stedelijk Museum een aantal weken niet toegankelijk voor de buitenwereld, maar de deuren mogen per 1 juni weer open. Van der Wal kijkt naar uit naar deze ‘intelligente heropening’, zoals ze het zelf noemt. De situatie in het museum zal echter niet direct als vanouds zijn, omdat ook musea gebonden zijn aan de richtlijnen van het RIVM. Bezoekers moeten vooraf een plek reserveren. Ook wordt de schoonmaak van het gebouw flink opgeschaald en is er een vaste looproute aangegeven. Daarnaast geeft Van der Wal aan dat het museum nog niet alle dagen geopend kan worden. “Veel vrijwilligers die normaal bijvoorbeeld gastheer of gastvrouw zijn, behoren tot de risicogroep. Daarom zou ik graag mensen die ons vrijwilligersteam willen versterken op willen roepen om contact op te nemen via stedelijkmuseum@kampen.nl.”
De focus van Van der Wal ligt op korte termijn op de heropening van het museum. Daarna volgen dit jaar, onder voorbehoud, twee tentoonstellingen. Maar waar wil Van der Wal op de lange termijn met het museum naartoe werken? “Ik ga kijken wat mijn voorgangers hebben vastgelegd en tegelijkertijd breng ik iets nieuws mee. Het Stedelijk Museum is het museum van de stad en dat moet zo blijven. Het is daarom belangrijk om de verbinding met de andere creatieve instellingen van Kampen vast te houden en tegelijkertijd ruimte te geven aan hedendaagse kunstenaars voor exposities. We zijn nu al een bruisend museum. En dat gaan we nog veel meer worden”, aldus Van der Wal.
