Kampen blijft ook na aannemen Hongaarse ‘anti-homowet’ bevriend met Pápa

KAMPEN - Kampen verbreekt het contact met partnerstad Pápa niet. De PvdA en GroenLinks drongen hierop aan aan nadat de Hongaarse premier Orbán de omstreden ‘anti-homewet’ aannam. Dinsdagavond dienden zij een motie in, maar de raad wilde de bijna dertig jaar durende stedenband niet opgeven. “Blijven praten is beter dan het contact verbreken”, aldus burgemeester Bort Koelewijn. Hij had daarom al voor de vergadering een kritisch gesprek gevoerd met de locoburgemeester van Pápa en een brief gestuurd aan de Hongaarse ambassadeur.

De protesten tegen de ‘anti-homowet’ waren in Europa massaal. Is het dan niet logisch dat Kampen ook de banden met haar partnerstad Pápa verbreekt?, vroeg PvdA Fractievoorzitter Manfred Haveman zich af “Met het aannemen van deze wet zet Hongarije wederom een stap in de verkeerde richting. Het is wat ons betreft onbestaanbaar dat Kampen vriendschappelijke banden blijft onderhouden met een land wat de gelijkwaardigheid van LHBTI niet langer erkent’’.

Burgemeester Koelewijn denkt echter dat stoppen met praten niets oplost. “Nu kun je de vinger nog op de zere plek leggen. Als je een relatie hebt ben je met elkaar in gesprek. Als je de stedenband verbreekt, ben je uitgepraat.”

Koelewijn sprak eerder deze week uitgebreid met locoburgemeester Tama Unger van Pápa en hij zei gemerkt te hebben dat wij de wet schadelijk vinden voor LHBTI-jongeren, maar dat hij in Hongarije juist wordt uitgelegd als een wet om de jeugd te beschermen.

Wat houdt de wet in?
Concreet houdt de wet in dat er in publieke ruimtes, als er kinderen bij kunnen zijn, niet meer gepraat mag worden over homoseksualiteit en geslachtsveranderingen. Les op scholen is verboden en bijvoorbeeld films, reclames en series waarin het onderwerp aan bod komt, mogen niet meer te zien zijn op plekken met kinderen. Dit leidt er toe dat een serie als ‘Friends’ pas na 23.00 uur vertoont mag worden, en op scholen het onderwerp homoseksualiteit of geslachtsverandering niet ter sprake mag komen.

“Zitten we hier nu in de raadszaal van Kampen of in het Europese Hof?”

Koelewijn zegt dat de locoburgemeester van Pápa in het gesprek met hem benadrukte dat het verbod op klassikale behandeling niet betekent dat het onderwerp genegeerd wordt. “Ze zeiden dat ze juist heel veel persoonlijke begeleiding gaven aan de leerlingen. Veel meer dan hier. Ook op het gebied van seksuele geaardheid. Ik heb gezegd dat wij vinden dat je het verschijnsel door het uit de openbaarheid te trekken marginaliseert. We kwamen er niet uit.”

Brief werkgroep
Dit gesprek vond al voor de raadsvergadering van dinsdag plaats. Voor die tijd had ook de Werkgroep Kampen-Pápa had al een brief gestuurd aan de Hongaarse ambassadeur die door Koelewijn schriftelijk werd ondersteund. Hierin stelt de werkgroep dat zij achter de doelstelling van de stedenband staat, maar dat de wet pijn doet. “Waar de schoen nog het meeste wringt is dat in deze wet jonge mensen beneden de 18 jaar niet gezien en gehoord worden. Ook zij hebben recht op bescherming van de overheid wanneer zij andere seksuele gerichtheid hebben dan de meerderheid van de bevolking. <…> Deze wet legitimeert een taboe dat rust op homoseksualiteit en genderverandering.”

De discussie in de raad
Bovenstaande had zich al afgespeeld toen de raad dinsdag vergaderde over de stedenband. GroenLinks en de PvdA dienden een motie in met een oproep de band te verbreken. PvdA’er Theo Nieuwenhuizen stelde: “Ook als gemeente mag je namelijk je vrienden uitkiezen. En de vriend die Hongarije nu is: die hebben wij liever niet.”

Hij beklemtoonde dat de partij de inwoners van Pápa niet in de steek wilde laten. Hij wilde een krachtig bestuurlijk signaal afgeven door de banden met de stad te heroverwegen. 

PvdA en Groenlinks wisten door een eerdere discussie al dat de raad de stedenband niet wilde verbreken. Daarom was de motie van dinsdagavond iets minder resoluut. De partijen riepen KIS (de werkgroep achter de stedenband) op om via activiteiten bij te dragen aan versterking van de rechten van LHBTI-ers in Hongarije en duidelijk te maken dat Kampen tegen de nieuwe wet is. Pas als na twee jaar geen gewenste resultaten geboekt zouden zijn, pas dan zou de stedenband alsnog verbroken moeten worden.

Kampen of het Europese hof?
Ook deze herziene motie viel slecht bij de raad. Veel partijen vonden dat het niet aan de Kamper raad was om een oordeel te vellen over buitenlandse politiek. SGP’er Klaas van den Bosch vroeg na een lange discussie aan zijn collega’s: “Zitten we hier nu in de raadszaal van Kampen of in het Europese Hof?”

De partij stelde eerder die avond, nadat de PVDA aandroeg dat het hier om mensenrechten ging, dat zij uiteraard volledig achter Artikel 1 uit het Nederlandse wetboek stond: “Maar we zouden het nogal druk krijgen als we alle stedenbanden, het Hanzeverband en andere internationale betrekkingen langs de lat moeten leggen van wat wij normaal vinden en wat onze wetgeving zegt.” Deze mening werd onderschreven door Gemeente Belang Kampen.

Brede zorgen over de wet
Ook Jacolien van de Wetering van het CDA zei bezorgd naar Hongarije te kijken en noemde de wet een dieptepunt in het inperken van mensenrechten. Toch vond ze het opzeggen van de stedenband geen logische stap. “Het betreft landelijke wetgeving waartegen onze landelijke volksvertegenwoordigers zich hebben uitgesproken. Wel wil de partij dat KIS het punt mensenrechten blijft bespreken. “Wij vinden het belangrijk om in contact te blijven en niet de banden te verbreken.”

De meeste raadspartijen leken deze gevoelens te onderschrijven. De PvdA en GroenLinks haalden hierop de oproep tot het verbreken van de banden uit haar motie en wilde nu enkel een oproep aan het college doen om een gesprek te organiseren tussen de besturen en volksvertegenwoordigers van Papa en Kampen, om zo bij te dragen aan de versterking van de inclusie in Hongarije. Burgemeester Bort Koelewijn gaf aan met deze motie te kunnen leven, maar hij merkte op dat die ook consequenties had. De bestuurders van een van beider steden zouden dan op reis moeten en dat kost tijd en geld.

Deze nieuwe motie en nieuw naar voren gebrachte consequenties van de motie leidde ertoe dat enkele raadsleden meer tijd wilden om hem met haar partij te bespreken. GroenLinks en de PvdA besloten daarom de motie op een later moment in stemming te brengen.

Waarschijnlijk wordt de nieuwe motie donderdagavond, tijdens de tweede raadsvergadering, van deze week in stelling gebracht. Feit is wel dat het verbreken van de stedenband daar niet meer in zal staan.