Column: #16vooraltijd // over hoe een klein groepje dapper vasthield (deel 4)

Kampenaar Bas Nijhof (van de band Nou En, oud-stadsdichter) zat op het Zwolse Greijdanus en kijkt in aanloop naar de examens terug op zijn examenjaar vijfentwintig jaar geleden. Tijdens een reünie van leden van de schoolband bij hem thuis komen herinneringen en muziek los. De columnreeks eindigt met de release van de single ‘Zestien voor Altijd’ op 12 mei.

“Geen idee hoe ze het anno 2022 noemen, maar in 1996 heette levensbeschouwing op het Greijdanus godsdienst en ja, dat klonk toen al ouderwets. De onderbouw van de middelbare school had twee vakken die direct betrekking hadden op geloof: bijbelkennis en kerkgeschiedenis. Bijbelkennis belichtte de inhoud en betekenis van Gods onfeilbare woord. Kerkgeschiedenis behandelde de eeuwen van oorlog, ruzie en scheuringen die ontstonden, omdat feilbare stervelingen het niet eens werden over de interpretatie ervan. En uiteindelijk over hoe een klein groepje in 1944 dapper aan de juiste lezing vasthield.
Voor het Greijdanus zat al acht jaar vrijgemaakt basisonderwijs. Na de kleutertijd gingen de meeste kinderen twee keer per zondag mee naar de kerk voor een dienst van een uur. Bij elke (avond)maaltijd werd uit de bijbel gelezen - eventueel met toelichting uit een Bijbels dagboek.
Vanaf de brugklas kwam daar wekelijks catechisatie bij (geloofsonderwijs op basis van vragen en vastgelegde antwoorden). Eens per twee weken weken schoof je op zondag tussen de kerkdiensten aan bij ‘vereniging’. Daar wisselden jongeren van gedachten over maatschappelijke en religieuze thema’s.
In Hoogeveen - waar ik toen woonde - hadden we zelfs een volleybalclub. Mijn leeftijdsgenoten die er wél talent voor hadden, veegden met menig seculiere vereniging de grond aan. Daar kwam weinig naastenliefde bij kijken.

“Dat moet je gewoon geloven,” was in discussies een veelgehoorde dooddoener.
Meneer Bloem, leraar Godsdienst op Greijdanus, zette deze reactie graag op losse schroeven. Hij was niet de enige, wel een van de weinigen. Hij liet ons nadenken over thema’s als abortus, echtscheiding en homoseksualiteit. We konden spreken zonder de handrem erop. Hij liet ons voetballen tegen jongeren in een gesloten jeugdinrichting (Wij: ‘Zucht. Moeten we dan met ze over geloof praten?’ Bloem: ‘Nee hoor, maar je hoeft het ook niet uit de weg te gaan.’). Hij gaf leerlingen ruimte om na te denken en liet ze onderling discussiëren, zonder een - voor vrijgemaakte begrippen - afwijkend standpunt af te keuren.
Na de middelbare school was er voor sommige vakgebieden zelfs vrijgemaakt HBO. Dat hield nog langer potentiële twijfel buiten de deur. Ik sloeg die deur definitief achter me dicht in die periode.

Meneer Bloem verloor nooit zijn geloof. Wel de strijd tegen depressie.” BN

Lees ook deel 1: Column: #16vooraltijd // Kamp Alto
Deel 2: Column: #16vooraltijd // volmaakt ongelukkig (deel 2)
Deel 3: Column: #16vooraltijd // trivia