Karel V

· leestijd 1 minuut Cultuur

Hoog in de nok van de schouw in de Schepenzaal, toornt hij nauwelijks zichtbaar boven iedereen uit: het hoofd van keizer Karel V (1500-1558), heerser over het Heilige Roomse Rijk. De schouw werd tussen 1543 en 1545 gemaakt door Colijn de Nole in opdracht van het toen nog bijzonder rijke stadsbestuur. Dit ter vervanging van de schouw die in 1543 afbrandde (evenals de rest van het interieur van de Schepenzaal). De schouw verbeeldt alle deugden die aan een goed landsbestuurder werden toegeschreven en daarmee dus ook bruikbaar waren voor goede stadsbestuurders. De deugden blijven even achterwege, ditmaal staat Karel V centraal. In 1500 in Gent geboren werd hij al op 19-jarige leeftijd Rooms-keizer over een rijk dat het grootste was sinds de tijd van Karel de Grote zeven eeuwen eerder. Onder zijn hoofd is het wapen van Karel V afgebeeld: een dubbele adelaar en op de zuilen links en rechts daarvan staat zijn wapenspreuk:plus oultre, wat zoveel betekent als ’steeds verder’, steeds verder moet het rijk zich uitbreiden. De zuilen zijn gerelateerd aan de Orde van het Gulden Vlies. Nadat Karel V grootmeester van deze ridderorde was geworden, breidde hij in 1516 het aantal leden uit en liet hij een eigen embleem samenstellen bestaande uit de twee zuilen van Hercules. Het idee daarachter was dat Karel V de invloed van de Orde zou vergroten tot voorbij de beide zuilen. Naar het Oosten ter bevrijding van Jeruzalem en naar het Westen om de Nieuwe Wereld te bekeren. Het afgebeelde ‘hoofd van Karel V’ is te zien in het Stedelijk Museum Kampen. Het museum steunen kan door vriend te worden via: Detail van de schouw in de Schepenzaal Colijn de Nole (? – voor 1558), zandsteen, 1545. Collectie: Stedelijk Museum Kampen.