Schipper Sander Klos voert de Kamper Kogge plus bemanning rondom Denemarken tijdens de Ommelandvaart 2016.
Schipper Sander Klos voert de Kamper Kogge plus bemanning rondom Denemarken tijdens de Ommelandvaart 2016. Aangeleverd.

Ruim zeshonderd mijl voor middeleeuwse boeg

· leestijd 2 minuten Algemeen

KAMPEN - Een gezonde angst voor de zee. Ondanks, of juist dankzij, vele jaren varen koestert schipper Sander Klos een diep respect voor de woelige wateren. Helemaal nu hij een toch wat gedateerd schip als de Kamper Kogge inclusief bemanning rondom Denemarken moet loodsen, dwars door de Noord- en Oostzee. “Hoe goed je je ook voorbereidt, op zee blijf je afhankelijk van omstandigheden en toeval.”

Op 6 mei laat de Kamper Kogge, de enige varende kogge van Nederland, historie en Hanzetijd herleven door het eeuwenoude zog van haar middeleeuwse voorgangers te volgen met de Ommelandvaart 2016. Het grootste verschil met vroeger? “Tijd. Middeleeuwse zeevaarders konden zolang als nodig wachten op een gunstige wind. Wij moeten zorgen dat we twee weken later in Lübeck liggen. Maar toch, met al onze moderne apparatuur zijn wij de amateurs. Zij voeren een paar keer per seizoen naar de Oostzee en terug met niks van dat alles, zelfs zonder betrouwbare weersvoorspelling.”

Met meer dan zeshonderd zeemijl voor de boeg op een veertiende eeuws schip kan schipper Klos de vaarroute ondertussen wel dromen. Met een zuidwestelijke wind en een kruissnelheid van 4 knopen per uur kan de Kamper Kogge de eerste etappe vanaf Vlieland of Terschelling naar Skagen, de noordelijkste stad van Denemarken, in zo’n 85 uur doen.

Spannend

Dat is meteen het spannendste stuk, over open zee. “Drie á vier etmalen aan een stuk door zeilen, met wachtploegen op en af. Goed te doen als het weer aangenaam is maar poeiert het te hard, dan zijn veel havens onbereikbaar.” Dicht onder de kust blijven is dan een optie. Maar daar is het ondieper en dus onstuimiger. Met het risico om aan lagerwal te raken. Afwegingen die hij, samen met de bootsman en navigator, pas kan maken als het moment daar is. “Je moet je hersens blijven gebruiken. De grootste valkuil is koste wat kost je doel willen halen.”

Nog een uitdaging van andere orde: de sfeer goedhouden aan boord. Want de bemanning zit letterlijk met elkaar opgescheept. “Allemaal ervaren, zeevaste mensen. Maar je kiest elkaar niet uit. Wat bindt, is de liefde voor het varen. En voor die kogge. We zijn straks met twaalf mensen op weg in een middeleeuws schip, we moeten het samen doen.”

Vrijdag 6 mei om 09.30 uur vertrekt de Kamper Kogge vanaf het ponton bij de stadsbrug voor de Ommelandvaart 2016. Bestemming is het Duitse Lübeck waar het Kamper vlaggenschip is uitgenodigd voor een groot Hanzefestival, van 20 tot en met 22 mei. Via ommelandvaart.nl is de reis op de voet te volgen.

De Kamper Kogge is een zo authentiek mogelijk evenbeeld van een handelsschip uit de veertiende eeuw. Vrijwilligers van de Stichting Kamper Kogge zetten zich op allerlei manieren in om het schip in de vaart te houden en zo een bijdrage te leveren aan de cultuurhistorie van de Hanzestad Kampen en het varend erfgoed van Nederland.