Hoe ziet Kampen er in 2040 uit? Ondernemers samen in gesprek over ‘De toekomst van Kampen’

(door Alex de Jong @ Attest Communicatie)

KAMPEN - Hoe ziet Kampen er in 2040 uit? Is het een slaapstad met forenzen die buiten de stad emplooi vinden, of is Kampen een gemeente waar wonen en werken hand in hand gaan? Eerder werden lukraak tweehonderd burgers uitgenodigd om over de toekomst van onze gemeente te praten, zodat eens andere mensen dan de ‘usual suspects’ hun ideeën konden lanceren. Op zaterdag 13 mei was het, tijdens de ‘Camping van de Toekomst’, tijd om de stem van de ondernemers te horen. Vier weinig prikkelende, nogal obligate ‘stellingen’ wisten de ondernemers tijdens deze door burgemeester Sander de Rouwe uitgeroepen ‘special edition’ toch tot ideeën en inzichten te verleiden. ‘Voor herhaling vatbaar’, klonk het na afloop.

‘We hebben het hier doorgaans heel weinig over de verre toekomst’, aldus Sander de Rouwe, die aangaf dat de nieuwe gemeenteraad de focus heeft weten te verleggen. ‘Nabije plannen voor de komende vijf jaar werden in de raad veel besproken, maar eigenlijk hebben we het nooit eens echt over de plannen die tien, twintig, dertig jaar verder liggen. Juist daar zijn we nu als raad behoorlijk mee bezig.’

Kans ruiken

Naast bijeenkomsten in de Stadsgehoorzaal, met tweehonderd lukraak uitgenodigde bewoners, was het medio mei ‘eindelijk’ tijd voor de ondernemers. ‘Want plannen maken voor de toekomst kunnen we niet zonder ondernemers’, zo klonk het. ‘Ondernemers hebben een paar eigenschappen die we heel goed kunnen gebruiken. Naast dat ondernemers een eigen bedrijf hebben en daarmee een verantwoordelijkheid richting maatschappij en personeel, gaat men ook voor de toekomst’, zo vertelde De Rouwe. ‘Een unieke eigenschap, die 90% van de mensen in onze samenleving niet heeft, is dat een ondernemer vooruit kan kijken. Ondernemers zijn over het algemeen wat opportunistischer, schatten de boel voor zichzelf en de toekomst goed in; ruiken een kans.’ De combinatie van denken en doen, maakt de ondernemer uniek en onmisbaar. ‘Er zijn heel veel mensen in onze samenleving die wel vooruit kunnen kijken, maar die niet ‘doen’. En er zijn mensen die ‘doen’, maar die niet vooruit kunnen kijken. De ondernemer doet beide. En juist die twee eigenschappen hebben we nodig.’

Wonen en werken

Het gesprek werd door middel van stellingen op gang gebracht. De eerste stelling ‘Kampen is in 2040 een woon- en werkgemeente’ was niet bijster prikkelend. ‘Dat zijn we toch al?’, merkte Bert Weever laconiek op. Gespreksleider Gerben Wijnja (D66): ‘Maar moeten we dat ook blijven?’ Weever, sinds kort de nieuwe voorzitter van de IC Kampen: ‘Het gaat dan met name om het aantal banen per duizend inwoners, lijkt me. Willen we dat verder optimaliseren, of juist meer regionaal organiseren? Overigens is 2040 al heel dichtbij’, vond hij. ‘Ik had liever gezien dat we 2050 als stip op de horizon pakken. Ook moeten we onze blik meer op de regio richten. We zijn onderdeel van de Regio Zwolle, een samenwerkingsverband van 21 gemeentes. De toekomst van de werkgelegenheid moet je in die samenhang bekijken.’

Jan-Willen Schutte (CU): ‘We gaan groeien naar 75.000 inwoners. Ik denk dat de vraag moet zijn: willen we de huidige verhoudingen vasthouden, moeten we dan aan de werkgelegenheidskant nog een flink tandje bijzetten, of is het al goed zoals het nu gaat?’ Martine van Bruggen-Pander, GBK-raadslid, en tevens ondernemer (eigen bouwbedrijf), liet weten vooral te willen zorgen voor meer differentiatie in onderwijs. ‘We zijn op het moment een laaggeletterd gebied. Iedereen met een goed diploma vertrekt naar de grote steden. Ik zou het erg prettig vinden dat je hier ook met je universitaire of Hbo-opleiding een baan kunt vinden. Dat mis ik hier. Iedereen vertrekt maar.’ Een en ander werd beaamd door Gosse Noppert, directeur PGVZ: ‘Mijn laatste vacatures voor universitair en HBO-geschoolde medewerkers leverde geen reactie uit Kampen op, maar wel uit Dronten, Zwolle, Utrecht. Die laatste komt nu hier in de buurt wonen…’ Eén en ander was herkenbaar voor Michiel de Groot (Intertoys en voorzitter BOK). ‘Je gaat voor je opleiding de stad al uit’, stelde hij. ‘Ik ook.’ Zelf kwam hij terug omdat hij ‘de mentaliteit in de Randstad zat was’, maar menigeen woont en werkt elders en komt niet meer terug naar kampen. Zonde, zo werd gesteld. ‘En dat gebeurt nog steeds, want je kunt hier in Kampen geen opleiding meer krijgen.’ Dat is inmiddels allemaal geconcentreerd in Zwolle.

Hoe dit tij te keren? Martijn Sollie pleitte voor het faciliteren van ‘scale-ups’, technologisch geavanceerde bedrijven die doorgaans klein beginnen (in Zwolle, vanuit de opleidingen), aansluitend groeien en een nieuwe plek nodig hebben. ‘Zwolle is heel goed in het faciliteren van startups, maar zodra de startup een scale-up wordt, is er geen goed pand te vinden en gaan deze bedrijven Zwolle uit. Ik zou ze graag in Kampen terecht zien komen, maar dan moet je ze niet wegjagen met gekke eisen rondom bestaande bestemmingsplannen.’

Vestigingsklimaat

‘Ik bekijk het graag positief’, stelde Bert Weever. ‘Ik kijk naar wat ik heb en stel me nooit op als Calimero. Denk in kansen. We hebben wel werk voor HBO of VWO geschoolde mensen in Kampen. Kijk naar wat voor mooie bedrijven hier zitten en hoeveel hooggeschoolde mensen zij in dienst hebben. Dat hebben wij als bouwbedrijf ook. En ja, ik zou ook graag een universiteit hier in deze regio willen; dat is iets waar we naartoe moeten werken. Kortom: vooruit kijken. Waar het ons aan ontbreekt? Een goed vestigingsklimaat. Als je wilt innoveren en vooruit wilt, moet je ruimte hebben. Dat betekent voldoende kwalitatief en hoogwaardige woningbouw. Daarin kunnen we als Kampen in de regio veel betekenen. We hebben ruimte voor woningen, ook in het hogere prijssegment, zeker als je kijkt naar de Reeve. Dat is voor de regio superbelangrijk. Wanneer mensen zich hier kunnen vestigen én ook nog eens een hoogwaardig bedrijf in onze mooie omgeving hebben, dan gaan zij zeker ook investeren in onze gemeente. Maar dan moet er wel voldoende bedrijventerrein voor handen zijn om deze plannen te realiseren.’