Afbeelding
Foto Tennekes

‘Vrouwen zijn stille kracht achter heel veel bedrijven in onze regio’

· leestijd 4 minuten Partnerbijdrages

Door Alex de Jong @ Attest Communicatie

 Er wordt wel eens gezegd: ‘achter elke succesvolle man staat een sterke vrouw’. Volgens Arnita van der Weerd, voorzitter van de Agrarische Commissie Overijssel - de provinciale afdeling van Vrouwen van Nu - zijn ‘de plattelandsvrouwen de stille kracht achter de boer die misschien wat meer op de voorgrond staat’. Ze wil daarom in Ondernemen in Kampen graag een lans breken voor deze vrouwen. ‘Het zijn vaak de vrouwen die veel doen’, weet ze. ‘Maar we horen ze nog veel te weinig.’ Zodoende doet ze tegelijkertijd een oproep aan al deze vrouwen om actiever naar buiten te treden; door lid te worden van Vrouwen van Nu.

Ze komt oorspronkelijk uit Wesepe, tussen Raalte en Deventer, en was al, voordat ze trouwde met weduwnaar Jan van der Weerd in Kamperveen, agrarisch contactpersoon bij Vrouwen van Nu (‘vanaf 1946 de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen; eerder, vanaf de oprichting in 1930 de ‘Nederlandse Bond van Boerinnen en andere Plattelandsvrouwen’). ‘Toen al werd geprobeerd om meer vrouwen in het bestuur van de LTO te krijgen, want dat was vooral een mannenaangelegenheid.’ Arnita werd actief, maar bleef jarenlang de enige vrouw. Dat frustreert haar wel eens.

Cruciale rol
‘Ook nu is vrouwenparticipatie nog steeds een probleem. Vooral hier in deze streek, denk ik wel eens, speelt het geloof een grote rol en worden vrouwen er liever buitengehouden.’ Ze ziet het graag anders. ‘Te meer omdat de vrouwen in landbouwbedrijven net zo veel te zeggen hebben als de mannen. De vrouw is achter de deur van heel groot belang.’ Dat laatste ziet ze vanuit haar advieswerk aan agrarische bedrijven dagelijks met eigen ogen. ‘De man maakt een afspraak, maar zit ik daar eenmaal aan tafel, dan is het vooral de vrouw die alle noodzakelijke papieren kan aanleveren. Zij blijkt dan alles te hebben gelezen, gekopieerd, et cetera. Inhoudelijk is zij van hartstikke groot belang.’ Hier laat zich het traditionele rollenpatroon gelden. ‘De mannen zijn meer van de uitvoerende taken op het bedrijf, waar de vrouwen meer van de papierwinkel zijn.’ Dat laatste is niet alleen een cruciale rol binnen het voortbestaan van het bedrijf, maar maakt ook dat de vrouw zeker veel van de hoed en de rand weet. ‘Ze is meer administratief  bezig, is verantwoordelijk voor de financiële uitwerking voor de boekhouding, en weet daardoor vaak heel goed hoe het binnen het boerenbedrijf reilt en zeilt.’

Breien en opvoedcursus
Vrouwen van Nu Overijssel is dik negentig jaar geleden ontstaan. ‘Oorspronkelijk bedoeld om de plattelandsvrouwen kennis bij te brengen’, vertelt Arnita. De speerpunten waren: meewerken aan de verbetering van de culturele, maatschappelijke, hygiënische en economische toestanden op het platteland’.  Vandaag de dag worden er nog steeds cursussen gegeven, al zijn die inmiddels meer gericht op andere interesses; denk aan vrijetijdsbesteding.’ Tenslotte is het platteland niet meer zo afgelegen als vroeger, toen boerinnen aan hun boerderij gekluisterd zaten en nauwelijks verder kwamen dan het nabijgelegen dorp, een paar kilometer verderop. Wat dat betreft zijn de tijden wel veranderd. ‘Nu alleen nog die vertegenwoordiging van vrouwen in de land- en tuinbouworganisaties’, vindt ze. Vrouwen van nu is door de jaren heen in ledental gedaald. Dat ziet Arnita graag anders. ‘De vrouw is erg belangrijk voor de ondernemer. Ze heeft doorgaans meer te zeggen dan zij beseft.’ Als voorbeeld haalt ze de Mkz-crisis van 2001 aan, waarbij heel veel bedrijven (preventief) werden geruimd. Ook het bedrijf van Jan en Arnita moest er destijds aan geloven. ‘Dat heeft nogal wat teweeg gebracht. Onze boerderij stond aan de Hogeweg, driehonderd meter van de weg af. We waren net een half jaar getrouwd, hadden ongeveer zestig melkkoeien en bijbehorend jongvee, en alles moest geruimd worden.’

Foto’s van ruiming
Maar liefst 113 dieren werden er geruimd. ‘Van jong tot oud. Van oudere melkkoeien tot jongvee van hooguit een paar dagen oud.’ Vader en zoon Jan waren volgens Arnita niet zulke praters. Zij wel. ‘Elke middag, als we zaten te eten, begon ik een gesprek. Wat we gingen doen als al het vee geruimd zou zijn, wat onze plannen voor een doorstart zouden zijn, hoe we de ruiming een plekje konden geven…’ vertelt ze. ‘Zoon Jan zat op de Hogere Landbouwschool. Hij wilde zeer waarschijnlijk de boerderij wel overnemen, maar was niet honderd procent zeker. Al pratende kwamen we eruit dat we door moesten; Jan zei dat als we het bedrijf wilden verkopen, dat het dan wel economisch interessant moest zijn.’ Er rolde een plan de campagne uit. ‘Kamperveen heeft, zeker ten opzichte van de boerderijen op Kampereiland, te maken met hele slechte grond. Het is veengrond met een dun laagje klei. Daar groeit alleen maar gras op. De meeste koeien hebben daar heel erg moeite mee. Het is minder voedzaam en maakt dat koeien die eerder ander gras gewend zijn, ziek kunnen worden. Dus besloten we vooral vaarzen, jonge koeien die voor het eerst gaan kalveren, aan te kopen. Zo konden onze nieuwe koeien meteen wennen aan de slechte voeding. We kochten destijds ook twee koeien van een boer op Kampereiland, maar die hebben het bij ons nooit goed gedaan. Eentje kreeg maar één kalf, de ander konden we niet drachtig krijgen en hebben we dus met een jaar weer weggedaan.’ De boeren werden naar haar inschatting goed gecompenseerd voor hun verlies (‘al krijg je de maanden dat je geen melkproductie hebt, niet vergoed’). ‘Nadeel was wel, en daar was geen rekening mee gehouden, dat de prijs van het vee omhoog schoot, doordat er meer vraag was dan normaal.’ En de emotionele schade? Daar was geen hulp voor. Dat kwam vooral op de brede schouders van de vrouw des huizes aan. ‘Ik heb destijds foto’s gemaakt van de ruiming. Zoon en dochter verklaarden me voor gek, maar ik heb alles gedocumenteerd. ‘We kunnen het altijd nog weggooien’, zei ik.’ Het heeft een belangrijke rol gespeeld bij de emotionele verwerking voor de kinderen, weet ze. ‘Ze hebben de foto’s later beide gebruikt bij presentaties die ze voor school over de Mkz-crises hebben geschreven….’ Overigens vertelt ze dit niet omdat ze van zichzelf vindt dat ze hier zo’n bijzondere rol in heeft gespeeld. ‘Ik deed gewoon wat mij het beste leek, zoals alle vrouwen…’ Daarnaast hadden de Vrouwen van nu zich in Den Haag hard gemaakt voor de geruimde gezinnen en kreeg de nood van de boerenbedrijven een goed luisterend oor bij de beslissers. ‘Dat vond ik destijds heel sterk; dat heeft indruk gemaakt.’

Nick de Vries

Afbeelding
Django Wagner zegt af voor Sail Kampen 2024 en wordt vervangen door Henk Dissel Algemeen 12 uur geleden
Ook bij regen houdt je het droog bij Sail Kampen 2024.
Enorme paraplus boven evenemententerrein houden bezoekers Sail Kampen 2024 droog Algemeen 12 uur geleden
Afbeelding
Luchtbeelden tonen opbouw indrukwekkend evenemententerrein van Sail Kampen 2024 Algemeen 15 uur geleden
Afbeelding
Leg jij het gevoel van Sail Kampen 2024 vast op foto? Stuur je foto in en win. Algemeen 23 uur geleden
Afbeelding
Wie wil De Brug bezorgen in de binnenstad van Kampen? (En enkele andere wijken) Algemeen gisteren
Afbeelding
Verblijf Oekraïners in samenleving komt in nieuwe fase Algemeen gisteren
Broederkerk
Regiobijeenkomst van stichting 'Kom over en help' Algemeen 28 mrt, 06:57
Wethouder Richard Boddeus neemt de handtekeningen in ontvangst
Actiegroep Muziekpad bestendigt protest met honderden handtekeningen Algemeen 27 mrt, 23:23
Een eigen moestuin; Alex oefende er in Kampen al mee, maar straks heeft hij een immense moestuin voor eigen biologische teelt (foto: Attest Communicatie)
Freelancer De Brug vertrekt naar Bulgarije (8): Natuurlijk wil ik ook een eigen moestuin Algemeen 27 mrt, 15:57