Rob Alferink bij het schitterende altaar in de Buitenkerk
Rob Alferink bij het schitterende altaar in de Buitenkerk Foto: Huib Strengers.

Scheidende parochiebestuurder Rob Alferink:
'De secularisatie gaat hard in Kampen'

(door Huib Strengers)

KAMPEN - Parochiebestuurder en lid van de locatieraad Rob Alferink (82) vindt het mooi geweest. Een reeks van functies en jaren lang heeft hij zich ingezet voor de kerk Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming. In kampen veelal Buitenkerk genoemd. Op 1 januari heeft hij zich teruggetrokken.  

Het was onlangs landelijk nieuws dat de Rooms Katholieke kerken steeds minder bezocht worden, het voortbestaan van de kerkgebouwen loopt gevaar. Dat geldt overigens niet alleen voor de Rooms Katholieke kerken. In Kampen staat de monumentale, van ouds Hervormde, Bovenkerk te koop en de Burgwalkerk heeft eveneens een andere bestemming gekregen. Niet voor niets wordt er twee keer per jaar een oecumenische viering gehouden, waarbij een pastor van de Buitenkerk met een dominee van de PKN (Protestantse Kerk Nederland) voorgaan, om beide geloofsgroepen aan elkaar te binden.

“Wij hebben ongeveer 2500 parochianen en rond de 250 actieve bezoekers van de vieringen (de heilige mis). Het is niet alleen door de vergrijzing. De secularisatie (ontkerkelijking) speelt in alle kerken en bij ons gaat het heel snel. De snelheid waarmee jongeren alles beleven laat geen ruimte voor de kerk. Die tendens was er al na de Tweede Wereldoorlog. De 8 mei beweging, een progressieve groep Rooms Katholieken, die in de jaren zestig actief werd, werd door de Nederlandse bisschoppen als een ‘gevaar’ gezien. Als ze goed hadden geluisterd had het goed kunnen verlopen in onze kerk. Maar de anticonceptie mocht bijvoorbeeld niet. Het Vaticaans Concilie, opgezet door paus Johannes XX111 dat van 1962 tot en met 1965 in Rome is gehouden, heeft een omslag teweeggebracht”, zegt Alferink.

De 8 mei beweging is een stille dood gestorven. “De aanhangers wilden gelijkmatige aanpassingen en vernieuwing binnen de RK kerk, niet op de barricaden. De Curi, het bestuursapparaat van de paus is, overwegend conservatief. Zodoende zitten wij in ons land met Kardinaal Eijk die als zeer conservatief te boek staat”. Toch hoopt Alferink dat de parochianen, die nu weinig naar de kerk komen, mede door corona, zich laten inspireren de vieringen weer bij te wonen.

18 locaties 

In zijn tijd als bestuurder heeft Alferink de samenvoeging van een groot aantal parochies meegemaakt. Veel parochies moesten hun zelfstandigheid opgeven, waaronder de Kamper parochie die nu onder de parochie Thomas a Kempis valt, samen met IJsselmuiden, Hasselt en Zwolle, Hattem en Herfte-Wythem. De parochie H. Christoffel is gevestigd in Steenwijk, waar tot 2010 vijf zelfstandige parochies gevestigd waren en waar nu de hele ‘Kop van Overijssel’ in is vertegenwoordigd. Tenslotte is er de H. Norbertusparochie, voor Dronten en omstreken in het Nieuwe Land en de Veluwe. Wel hebben ze allemaal een eigen locatieraad.

Alferink maakte ook de komst mee van pastoor Ton Huitink. Hij was 3 jaar pastoor in Utrecht maar de aartsbisschop, Kardinaal Eijk, benoemde hem in een nieuwe parochie, Zwolle. Deze overstap kwam voor de parochianen, zowel in Utrecht als in Zwolle als een verrassing en het is nooit duidelijk geworden wat de reden was. Nooit is deze overstap voor de parochianen, noch in Utrecht, noch in Zwolle  en omstreken duidelijk geweest. In het Algemeen Dagblad van 4 mei 2018, werd het de ‘Huitink-gate’ genoemd. In het Utrechtse parochieblad,‘tussentijds Magazine’ zei Huitink hierover: “Ik had eerst de ziekte in mijn lijf”, waarmee hij aangaf dat ook hij verrast was en hij wellicht liever in Utrecht was gebleven. De parochianen in de Domstad waardeerden Huitink, noemden hem doortastend, transparant en humorvol. 

“Wat achter zijn benoeming zat zullen we nooit te weten komen”, zegt Alferink en velen met hem zitten met dezelfde vraag. 

Zwolle nu kloppend hart

Huitink heeft ingesteld dat de basiliek, een eretitel voor een RK kerk, waarvan er 27 zijn in Nederland, in Zwolle het Eucharistisch Centrum is, ‘het kloppend hart’. ”Ik heb daar grote moeite mee. We moeten een transparante parochie vormen. Ze liggen allemaal op afstand, maar nu zijn er A en B kwalificaties. Iedere zondag is in Zwolle een viering, als je er daar wat van laat vallen komt dat ten goede van bijvoorbeeld Kampen en andere plaatsen. De Buitenkerk is groter dan de basiliek in Zwolle en wij leveren ook nog eens het grootste aandeel in de kerkbijdragen. Tevens is er een tekort aan voorgangers”.

Kinderviering 

De Buitenkerk maakt veel werk van kindervieringen. "Kinderen kijken heel anders, in de gemeenschap is er te weinig belangstelling voor. Belangrijk is het regelmatige optreden van Hykanon. Een gezellig, enthousiast en muzikaal koor uit Kampen, waarbij iedereen ‘jong van geest is'. ‘Ze spelen goed in op de huidige cultuur', vindt Alferink. "Daar staat tegenover dat het Buitenkerkkoor vergrijst. Het koffie drinken na de mis op zondag bindt de parochianen. We moeten reëel zijn; als onze generatie weg is, moeten er beslissingen genomen worden”. Trots is hij op de renovatie van de kerkhofkapel op de Rooms Katholieke begraafplaats in IJsselmuiden.