‘Inmijnbus.nl zou doodsteek onafhankelijke lokale journalistiek kunnen betekenen’
AlgemeenREGIO - De gezamenlijke uitgevers van Nederlandse huis-aan-huiskranten roepen op om de lancering van inmijnbus.nl stop te zetten. Het digitale systeem dat de bekende ja/nee sticker zou moeten vervangen zou volgens Roy Keller van de NNP de doodsteek voor lokale onafhankelijke journalistiek kunnen betekenen.
De reclamefolderbranche heeft inmijnbus.nl ontwikkeld na overleg met een aantal gemeenten. Het systeem moet per 1 januari de welbekende Ja/Nee stickers vervangen. In plaats van de stickers moeten huishoudens hun bezorgvoorkeuren voortaan digitaal registreren in een app van de reclamefolderbranche. Dit plan is volgens de gezamenlijke uitgevers wellicht een oplossing voor reclamefolders, maar houdt geen rekening met de belangen van huis-aan-huiskranten.
Er zitten namelijk nogal wat haken en ogen aan de praktische uitvoerbaarheid van zo’n digitaal registratiesysteem, voor zowel bezorgers als ontvangers. Dit klemt temeer omdat de Hoge Raad eerder heeft bepaald dat huis-aan-huiskranten gewoon mogen worden verspreid en de welbekende Ja/Nee sticker methodiek in de praktijk prima werkt.
“Bij zo’n ingrijpende verandering moet je ervoor zorgen dat huis-aan-huiskranten zonder belemmering bezorgd kunnen blijven worden, en die waarborg is er niet”, aldus Roy Keller van brancheorganisatie NNP. “Met de invoering van dit plan is er een groot risico van een omzetdaling tot wel 20%, en dat zou natuurlijk de doodsteek betekenen voor de onafhankelijke lokale journalistiek.”
Lokale huis-aan-huiskranten zijn volgens de NNP de bakermat van de Nederlandse journalistiek en fungeren tot op de dag van vandaag als een kweekvijver voor journalistiek talent. Nederland telt momenteel bijna vierhonderd huis-aan-huiskranten die wekelijks door zo’n 7,9 miljoen Nederlanders gelezen worden. In de meeste gemeenten voeren alleen nog lokale journalisten onafhankelijke journalistieke controle uit op de plaatselijke politiek.
Veel overheden gebruiken huis-aan-huiskranten om burgers te informeren over belangrijke regionale kwesties. Van vergunningsaanvragen tot raadsbesluiten en van nieuwsberichten tot aankondigingen. Uit onderzoek na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 bleek dat burgers hun informatie over die verkiezingen voor het grootste deel via hun lokale krant hadden vernomen.Huis-aan-huiskranten worden ook intensief gebruikt als communicatiemiddel van bewoners naar hun buurtgenoten. De kranten staan vol ingestuurde berichten met activiteiten in de wijk, voorstellingen in lokale concert- en theaterzalen, ingezonden stukken en foto’s van lezers, en hebben hiermee een belangrijke maatschappelijke functie.
De uitgevers zijn voorstander een registratiesysteem dat papierverspilling tegengaat vinden de deursticker hiervoor een goed systeem. Bovendien vindt zij dat een digitaal registratiesysteem onder beheer dient te staan van een neutrale partij. Het is niet wenselijk dat de registratie van alle brievenbussen in Nederland in beheer is van MailDB, waar uitsluitend reclamefolderdistributeur Spotta betalend lid van is. “Niet in de laatste plaats in het belang van de privacy van alle Nederlandse huishoudens achter de brievenbus”, zeg Keller.
Invoering van een digitaal registratiesysteem brengt het onbedoelde risico met zich mee dat veel lezers zich liever niet registreren vanwege de privacy, de rompslomp of gebrek aan kennis. Dat kan zomaar een verlies van 20 procent tot 40 procent van de lezersgroep betekenen, en dat maakt een gezonde exploitatie onmogelijk. Daarmee zullen duizenden full- en parttime banen verdwijnen, en ook de nog resterende reclameomzet van zo’n 450 miljoen euro per jaar in de zakken van de grote buitenlandse techbedrijven terechtkomen.
De uitgevers van de huis-aan-huiskranten, waaronder BrugMedia, de uitgever van De Stadskoerier, voelen zich overvallen door de lancering van het digitale registratiesysteem. Ze zijn verbolgen over het feit dat de reclamefolderdistributeur dit op eigen initiatief met diverse gemeenten heeft bekokstoofd zonder rekening te houden met de belangen van de lokale journalistiek.
De huis-aan-huiskranten doen een dringende oproep aan MailDB en Spotta, de initiatiefnemers van dit plan, om de introductie van InMijnBus.nl per direct stop te zetten en in gesprek te gaan over verbeterpunten die de belangen van de huis-aan-huiskranten – en daarmee de lokale journalistiek – wél beschermen en op draagvlak kunnen rekenen.
Mocht MailDB en Spotta hun plan toch doorzetten, dan zullen de uitgevers van de huis-aan-huiskranten zich beraden over nadere stappen.