De brand op Haatland waarbij toch asbest vrijkwam
De brand op Haatland waarbij toch asbest vrijkwam (foto: Stefan Verkerk)

Asbestanalyser abuis bij brand op Haatland

(door Maarten van Gemert)

KAMPEN – De dag voor oudjaar brak er een grote brand uit aan de Gildestraat 24. Omdat daarbij mogelijk asbest vrij kwam, is er navraag gedaan bij pandeigenaren en is een asbestanalyser gebruikt. Beide gaven aan dat er geen asbest te verwachten was. Een dag later zijn er asbestdeeltjes in de omgeving gevonden. Onderzoek heeft nu aangetoond dat mens en apparaat zich hebben vergist.

„Tijdens de bestrijding van de brand is de aanwezigheid van asbest één van de prioriteiten geweest,” laat het college weten aan de gemeenteraad. „Ondanks de voorzorgsmaatregelen en de inzet van de asbestanalyser is de aanwezigheid van asbest niet vastgesteld. De dag na het incident is de omgeving opnieuw onderzocht en zijn er asbesthoudende deeltjes aangetroffen. Naar aanleiding van dit incident is er een evaluatie gehouden en zijn er conclusies en aanbevelingen geformuleerd. De Veiligheidsregio neemt deze conclusies en aanbevelingen over.”

Opschaling

Op basis van de grootte en de hevige rookontwikkeling van de brand, schaalde de brandweer een kwartier na de melding op naar GRIP 1. Dit is conform het crisisplan verlopen, aldus het evaluatierapport. Wel blijkt het handig te zijn dat de portofoons van de Officier van Dienst zijn opgeladen. Tevens blijkt dat het gebruik van drie portofoons voor drie communicatielijnen teveel van het goede is voor één persoon.
De evaluatie richt zich op de multidisciplinaire alarmering en opschaling, onduidelijkheid over asbest en de afhandeling en opvolging van het incident. Om aanwezigheid van asbest te kunnen vaststellen is specialistische apparatuur beschikbaar in de vorm van een asbestanalyser. Deze opstarten met koud weer is lastig en kan in sommige gevallen invloed hebben op de meetprestaties. Hierop was men alert maar er was geen aanleiding om te veronderstellen dat het apparaat niet functioneerde.
Vervolgens is er, conform procedure, een meetploeg ingezet om te controleren op gevaarlijke verbrandingsproducten en om stukjes dakplaat te verzamelen. Op grond van de negatieve uitslag is de asbestsaneerder afgebeld. De verschillende delen van het pand en de verschillende reacties van eigenaren hebben voor verwarring gezorgd.

Vaststelling

„Op zich zijn de procedures en protocollen bij de brand goed gevolgd.

Een zogeheten asbestanalyser meet een asbestverdacht stuk materiaal met een laser die erop schijnt. Uit een analyse van het reflectiepatroon met gegevens uit een database wordt het materiaal vervolgens herkend als (een bepaald type) asbest of niet. Vervuiling of verf kunnen het resultaat letterlijk en figuurlijk vertroebelen en om die reden worden drie materiaalstukjes onderzocht.
Bij de brand op Haatland zijn er waarschijnlijk drie stukjes van het lage pand genomen. De brandende bebouwing bestond uit een hoog en laag gedeelte. Volgens één geraadpleegde eigenaar zou er alleen in het hoge pand asbest aanwezig zijn terwijl een andere eigenaar aangaf dat er niets te melden was.
Als aanbeveling geeft het rapport aan bij twijfel een asbestsaneerder in te schakelen. Daarnaast wordt gesuggereerd om een stuk asbest in de brandweerauto mee te nemen om de asbestanalyser te testen en te kalibreren, hetgeen bij koud weer moeizaam kan gaan.
Op zich zijn de procedures en protocollen bij de brand aan de Gildestraat op industrieterrein Haatland goed gevolgd maar mens en techniek houden hun beperkingen.