‘Nieuwbouw kan zwaar overspannen huizenmarkt weer doen afkoelen'
(door Erik-Jan Berends)
REGIO – Wie zich op de huizenmarkt begeeft, weet dat het momenteel niet eenvoudig is een droomhuis te bemachtigen. De prijzen zijn hoog en er wordt nog altijd veel meer geboden dan de vraagprijs. “Nieuwbouw kan de situatie weer wat in rustiger vaarwater brengen”, verwacht makelaar Edwin van Vilsteren. “Volgend jaar worden weer kavels in Stadshagen uitgegeven.”
Hij hoopt dat door doorstroming de huidige gekte weer wat afneemt. Momenteel staan er slechts enkele tientallen woningen te koop in Overijsselse steden, becijfert collega Daimy de Hoog. “Zodra ze op Funda staan, zijn ze eigenlijk al verkocht.” De makelaars merken dat mensen uit stad en regio kopen, maar vooral ook dat mensen uit het westen van het land op zoek zijn naar een woning in de regio Kampen/Zwolle. De Hoog: “De telefoon staat roodgloeiend. Dagelijks worden we gebeld door mensen uit Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Haarlem, Amersfoort met vragen hoe de woningmarkt in de regio Zwolle/Kampen is. In Amsterdam zie je nu een kentering; de prijzen zijn zo hoog geworden dat veel mensen een eigen woning niet meer kunnen betalen. Zij gaan verder kijken.”
Deze groep kopers is er dus bij gekomen, vult Van Vilsteren aan. “In de coronacrisis zijn ze veel gaan thuiswerken en weten dat dat nu ook heel goed op afstand kan. We merken dat mensen die informeren hier ook vaak hun roots hebben liggen. Ze weten verder dat de leefomgeving in deze regio een stuk beter is en de verbindingen heel goed zijn voor die paar dagen per week dat ze misschien toch nog naar kantoor moeten. Ook zijn de huizenprijzen toch nog steeds lager dan in het westen.”
Inmiddels zijn kopers gewend dat het kopen van een woning op inschrijving gaat; de meestal tientallen belangstellenden voor een pand dienen dan een bod in en de hoogste bieder kan de verhuisdozen gaan pakken. De makelaars zien dat kopers alles uit de kast halen om de verkoper maar goed te stemmen. “Soms vragen ze bijvoorbeeld of wij weten welke wijn ze lekker vinden”, vertelt van Vilsteren. “Maar uiteindelijk gaat het toch altijd om de prijs.” Blij zijn de makelaars niet met de huidige situatie. “Je moet iedere keer veel mensen teleurstellen; mensen worden moedeloos”, ervaart De Hoog. “Vóór deze periode was het kopen van een huis veel meer een overwogen keuze, dat maakt het proces veel leuker. Het kopen bij inschrijving geeft klanten ook vaak een onbevredigd gevoel als ze weer net misgrijpen.”
De NVM, de makelaarsorganisatie waarbij Edwin van Vilsteren Makelaars is aangesloten, biedt sinds kort online bieden waarmee ze het proces voor klanten transparanter wil maken. Van Vilsteren heeft al een aantal op deze wijze geholpen. “Ze kunnen zelf kiezen of deze methode wat voor hen is”, benadrukt hij. “Kopers doorlopen het gewone proces van bezichtigingen en kunnen daarna online een bieding doen. Zij zien dan ook de biedingen van anderen. Zo hoeft die niet af te wachten wat er uiteindelijk uit de envelop komt, maar krijgen ze zelf de touwtjes in handen.” Aan het eind van het biedproces krijgen de aspirant-kopers iedere keer twee minuten om over het hoogste bod te gaan. De Hoog: “Als op een gegeven moment een nieuw bod meer dan twee minuten uitblijft, wordt dat het eindbod. Het geeft kopers duidelijkheid en ze snappen dat de woning aan een ander is gegund. Ze hoeven een woning niet meer op duizend euro te missen. Wat we ook zien, is dat de hoge pieken in de biedingen eruit gaan.”
De makelaars erkennen dat deze methode de prijs nog kan opdrijven. Van Vilsteren: “We merken wel dat klanten na dit proces een beter gevoel hebben terwijl dat bij inschrijving vaak onbevredigend is. De opdrachtgever bepaalt uiteindelijk op welk eindbod hij ingaat. Als makelaars is het ons vak de onderhandelingen zoveel mogelijk in goede banen te leiden. Het gaat bij online bieden puur om het biedproces. Online bieden is ook niet voor elk object geschikt; je moet vooraf zeker weten dat er meerdere biedingen komen. We denken dat we de koper hiermee ook een beetje beschermen.”
Veel mensen lenen naar hun leencapaciteit en kijken niet naar de waarde van het huis, ervaren de makelaars. De Hoog adviseert kopers daarom zich ook in deze tijd goed voor te bereiden. "Daarmee bedoel ik dat ze goed financieel advies inwinnen en dat ze een aankoopmakelaar inschakelen; dat ze goed weten waarmee ze bezig zijn. Via het online bieden kun je ook voorbehouden opnemen, bijvoorbeeld. Vaak wordt er geadviseerd dat zo min mogelijk te doen omdat het ‘te veel eisen' zou kunnen leiden tot minder kans. Als makelaar hebben wij onze informatieplicht en kopers hun onderzoeksplicht. Het blijft toch belangrijk je daarin te verdiepen om te voorkomen dat je voor veel geld een bouwval koopt.”