Muurschildering in ‘vrijzinnige’ achtertuin vertelt eigen verhaal

Door Alex de Jong @ Attest Communicatie

KAMPEN – Schilder Wouter Berns onthult zondag 22 oktober zijn muurschildering in de achtertuin van Levensbron, het verenigingsgebouw van de Vrijzinnigen. Een primeur, want het is zijn eerste muurschildering in de buitenlucht. Een ‘doek’ van drie bij 6,70 meter. De voorstelling heet ‘De Reis’. Aan de Vloeddijk 62 zal hij op deze ‘Zondag Anders’  verhalen over zijn eigen reis en over de totstandkoming van het werk. Iedereen is van harte welkom.

‘Hoe het heet? Gewoon: ‘De reis’, vertelt Wouter. ‘De mensen op de schildering kunnen vluchtelingen zijn. Of straatartiesten, verdwaalde reizigers misschien. Maar het zijn in ieder geval mensen die onderweg zijn. Op weg naar een nieuwe horizon.’

Geconcentreerd kijken
Wouter is enthousiast. Over het resultaat, over het werken met de kinderennieuwe verf, over de opdracht an sich, maar vooral over de vrijheid die hem werd gegeven om een werk te maken dat niet alleen de VvV past, maar ook hemzelf, als kunstenaar. ‘Vooral in de laatste fase kwam ik hier dagelijks met de bedoeling er toch nog iets aan te veranderen, iets te ‘verbeteren’, maar dan zat ik er uiteindelijk alleen maar heel geconcentreerd naar te kijken…’ Waar opdrachten soms in beton gegoten kunnen zijn, kreeg hij van het bestuur van de VvV de vrije hand. ‘Ik kreeg de vraag om eens te komen praten’, vertelt hij. ‘Ik had een oriënterend gesprek en heb toen ook meteen aangegeven dat ik wel wilde dat de muur vooraf professioneel schoongemaakt en voorbehandeld zou worden.’ In zijn atelier ging hij vervolgens schetsen en tekenen en schilderde hij - nog met acryl - een voorstudie op een paneel van 30 x 67 centimeter. ‘Men was er unaniem enthousiast over, zodat ik het aansluitend heb mogen uitvergroten naar drie bij 6,70 meter!’
Hij is dank verschuldigd aan Robert-Jan van Hell van Strakk Schilderwerk uit Kampen. ‘Ik wilde absoluut dat een professional de muur eerst grondig zou voorbewerken.’ Dat werd Robert-Jan, die Wouter attendeerde op de keimverf die Rigo uit IJmuiden op de markt brengt. ‘De samenwerking met Robert-Jan was erg belangrijk. Hij heeft de verfbasis gelegd. Zonder hem had ik dit goede materiaal nooit gevonden.’

Verhalen vertellen
Terwijl we over zijn werk spreken, bedenkt Wouter zich dat hij als rode draad door zijn werkzame leven diverse kerkgenootschappen als opdrachtgevers heeft gehad. ‘Mijn eerste grote opdracht - in 1991 - was een altaarstuk van de heilige Martinus voor een katholieke kerk. Nu, 32 jaar later, mag ik voor een religieuze vereniging een groot leven beschouwend stuk maken. En in 1995 heb ik voor de Vrijmetselarij in Kampen een wandschildering gemaakt met Johannes de evangelist en Johannes de doper als onderwerp. En laten we ook niet de heilige Nicolaas in de Bovenkerk uit 2017 vergeten…’ Wat bracht hem tot het onderwerp van nu? ‘Natuurlijk heb ik het met voorganger Anneke gehad over waar de vereniging voor staat: samen onderweg zijn. Dan denk je ook aan de Emmaüsgangers en de profetenverhalen. Die heb ik allemaal gelezen, maar ik wilde geen Bijbelplaat maken. Ik wilde een universele wandschildering maken waar iedereen zijn eigen verhaal in kwijt kan.’ Het verklaart waarom hij de mensen die hij heeft geschilderd, op de rug laat zien. ‘Je kunt als het ware met ze meewandelen.’ Terwijl we in de serre zitten, kijken we vol verwachting met ze mee naar de stad aan de horizon. ‘Is dat het beloofde Land?’ Wouter haalt zijn schouders op. ‘Oh, je hebt Jeruzalem op de achtergrond getekend’, kreeg ik al te horen. Heel eerlijk? Nee. Het is geïnspireerd op een schilderijtje van een Franse schilder uit de 19^e eeuw. Hij schilderde Algiers. Ik vond dat werk qua licht heel mooi, dus koos ik daarvoor. Maar ach, dat het eerder een Moslimstad is dan Jerusalem, is wel weer heel vrijzinnig, toch?’

Verhalen vertellen; dat is wat Wouter met zijn schilderijen graag doet. ‘Je kunt ook denken dat ze allemaal door die kleine zwarte opening in de opengevallen koffer zijn gekropen; als een soort van Alice in Wonderland.’ ‘Gelaagd kijken’, dat wil hij ermee bereiken. De fantasie prikkelen. ‘En wie er toch iets Bijbels in ziet? Dat is uiteraard prima. Je zit hier tenslotte bij een Christelijk genootschap.’ Dan, met een brede grijns: ‘Maar wie heel goed kijkt, ziet dat de figuur rechts een plastic tas van Schiphol draagt. Zo’n ‘see, buy, fly’ tas.’ Het is een luchtigheid die hij graag in zijn werk aanbrengt. Diverse details geven zijn muurschildering een ‘licht filosofische toets’, vertelt hij. ‘Zonder dogmatisch zijn. Net zoals ze dat hier ook niet willen zijn. Kortom: ruimte voor interpretatie, voor een eigen beeld, een eigen verhaal.’

Unieke ervaring
Voor Wouter was deze opdracht, zo kan de goede lezer bedenken, in meerdere opzichten een unieke ervaring. ‘Binnenmuren en plafondschilderingen heb ik wel vaker gedaan. Dit was mijn eerste buitenmuur. En dat met een verf waar ik nog nooit eerder mee gewerkt heb’, klinkt het enthousiast. ‘Of het lang goed blijft? Oh ja, dit blijft dertig, veertig, vijftig, zeventig jaar goed. Dit overleeft mij royaal.’ 

 Wil je ook komen kijken? Je bent zondag 22 oktober van harte welkom. Zorg dat je om tien uur aan Vloeddijk 62 bent. Dan is er koffie en kan Wouter om 10.15 zijn presentatie - en zijn preek van de leek op deze ‘Zondag Anders’ - beginnen.