Koelewijn verbaasd over afwijzen begroting door oppositie zonder poging tot amenderen

(door Nick de Vries)
KAMPEN - Burgemeester Koelewijn was dinsdagavond onaangenaam verrast doordat ruim negen raadsleden (SP, GBK, PvdA en D66) tegen de, door het college voorgestelde, begroting voor 2018 stemden. Hij vond het opmerkelijk dat de partijen geen poging gedaan hebben om via een amendement wijzigingen door te voeren. SP’er Richard Boddeus liet achteraf weten dat hij het op zijn beurt opmerkelijk vindt dat de burgemeester zich, als voorzitter van de raad, uitliet over de standpunten van de partijen. Het begrotingsvoorstel werd dinsdag door een raadsmeerderheid aangenomen.

Het college legde de raad een vrij positieve begroting voor. Kampen lijkt, als je de begroting bekijkt, de zaakjes financieel gezien wat beter op orde te hebben. Dat is echter volgens de tegenstemmers (en enkele voorstemmers) een onrealistisch positief beeld. Potentieel grote kostenposten zoals de Buitenhavengarage, onderhoud van de Stadsbrug (1 miljoen meer dan de begrootte 1,5 miljoen euro), Wijk Reeve en andere, zijn niet meegenomen in de begroting.

‘Gewoon dom’
In reactie op Richard Boddeus van de SP liet wethouder Eibert Spaan weten dat voor bovengenoemde dossiers geen bedragen gereserveerd zijn, omdat nog niet bekend is hoe groot de tegenvallers zijn. Onacceptabel vertelt Boddeus woensdag. Hij noemt het: “Mooi weer spelen met een op papier kloppende begroting, terwijl je weet dat er nog veel betaald moet worden.” Dat er geen geld gereserveerd is voor bovengenoemde posten noemt hij ‘gewoon dom’.
Ook GBK’er Albert Holtland merkte tijdens de vergadering op het onbegrijpelijk te vinden dat deze kostenposten niet zijn meegenomen. In het bijzonder waar het de kostenpost voor de Stadsbrug betreft. Nog voor de begroting werd voorgelegd was er namelijk een persbericht van de gemeente uitgegaan waarin staat dat het onderhoud van de Stadsbrug 966.000 euro hoger uitvalt dan begroot. “Hoe komen we er dan bij om dat niet in deze begroting op te nemen?” Volgens Holtland kan dat simpelweg niet en is het aan het college om de begroting aan te passen.

Niet solide
Niet alleen de tegenstemmers waren kritisch. Ook de ChristenUnie die voor stemde vond dat de begroting, door het niet meenemen van de mogelijke tegenvallers, moeilijk het woord solide kon dragen. “Wij stemmen niet in, maar stellen hem vast. Het meerjarenperspectief is sluitend. Dat is voor ons erg belangrijk.” Ook GroenLinks stelde dat er te weinig rekening met gevaren gehouden is, maar met dat voorbehoud stemde ze wel in.
Uiteindelijk stemden 21 raadsleden voor de begroting (ChristenUnie, VVD, GroenLinks, SGP en het CDA), 9 leden waren tegen (D66, SP, GBK, PvdA).

Geen amendementen?
Koelewijn vroeg zich na stemming af of het ooit in de geschiedenis van Kampen voorgekomen is dat negen raadsleden tegen een begroting stemden. Koelewijn tijdens de vergadering: “Wellicht moeten we in de volgende ronde met elkaar moeten nadenken wat redenen kunnen zijn om tegen een gehele begroting te stemmen, zonder dat er amendementen zijn ingediend. Ik denk dat het goed is om die discussie nog eens met elkaar te voeren. Misschien bij de introductie van de nieuwe gemeenteraad.”
SP’er Richard Boddeus noemt het woensdag opmerkelijk dat de raadsvoorzitter zich überhaupt over de stemming uitlaat. Bovendien stelt hij: “Waren we met een amendement gekomen, dan zou het college deze geheid hebben ontraden.” Ook Pascal Jacobs van D66 is de dag na de vergadering kritisch over de opmerking van Koelewijn: “Het getuigt van een romantische hang naar vervlogen monistische tijden. Toen werden er zogeheten raadsprogramma's gemaakt waar alle partijen, ook de niet-coalitiepartijen zich in zouden moeten vinden. Dat is allang niet meer zo. Tegenstemmen mag gewoon. Gelukkig maar! Soms moet je gewoon dat signaal kunnen afgeven. Maar in Kampen hebben sommige partijen daar nog moeite mee.”
Volgens Jacobs was het niet mogelijk om deze begroting via amendering toch acceptabel te maken. "Een amendement voor een betere financiële risicobeheersing van deze miljoenenomvang zou de hele fundering onder deze begroting wegslaan. Dan moet je nadenken over nieuwe bezuinigingen of reorganisatie. Kortom, een enorme operatie. Fracties kunnen dat niet even zomaar oplepelen. Daar hebben we het college voor en onze ambtelijke organisatie.”
GBK’er Holtland onderschrijft dit “Het is niet zo dat ze [het college, red.] maar een begroting ‘over de muur van de Raad’ kunnen kieperen en zeggen: ‘geef zelf maar alternatieven als je het er niet mee eens bent’. Dan maak je je er te gemakkelijk vanaf naar onze mening. Het is aan het college om een sluitende begroting aan te bieden, waarin alles is meegenomen wat er staat te gebeuren en wat op dat moment bekend is.”

PvdA'er Manfred Haveman hierover: "Het college/de coalitie schuift door niet te anticiperen op de extra uitgaven, de problemen door naar de nieuwe raad. Daar kunnen wij ons niet mee vereenzelvigen. Het is jammer dat de burgemeester verbaasd is, maar het zegt ook wel iets dat maar liefst negen raadsleden tegen de begroting gestemd hebben. Dat geeft te denken."

Amenderen hoe zit dat precies?
Als het college van burgemeester en wethouders de raad een voorstel voorlegt, dan hebben de partijen de mogelijkheid om het voorstel op punten te wijzigen via amendementen. Wordt er bijvoorbeeld in jouw ogen te weinig geld uitgetrokken voor Kunst en Cultuur, dan kun je in het amendement opnemen dat er 20.000 euro extra naar Kunst en Cultuur moet. Als de raad vervolgens in meerderheid voor het amendement is, dan wordt dit in de plannen opgenomen. In theorie zou een raad de begroting, nadat het door het college is voorgelegd, met amendementen dus helemaal naar zijn hand kunnen zetten. Koelewijn vond het opmerkelijk dat dit niet gebeurd is, maar volgens de tegenstemmers, was het een te grote operatie om op die wijze de begroting kloppend te maken en bovendien is dat geen taak voor de raad, maar voor het college en de ambtelijke organisatie.