Gerlofsma ruilt politiek in tegen hernieuwd ideaal

(door Christiaan Schutte)
KAMPEN ? De wethouder Gerlofsma kreeg in december ?geheel onverwachts' een politiek nekschot. De mens Sybren nam deze maand met opgeheven hoofd afscheid van het college van b en w en de gemeenteraad. Dat deed de inmiddels ex-SP'er in de raadsvergadering waarin Eibert Spaan (SGP) als zijn opvolger werd geïnstalleerd. ?Of ik het wrang vindt dat de SGP nu instapt met een coalitieakkoord dat er in grote lijnen nog steeds hetzelfde uitziet? Nee?, is Sybren Gerlofsma helder. Eerder ziet hij het als een bewijs dat het een goed akkoord was.

Liever heeft hij het dan ook over de zeven maanden wethouderschap met zorg en cultuur als belangrijke thema's. Alsook de samenwerking met het college, de raad en de ambtenaren en over zijn toekomst. ?Natuurlijk mag je mij vragen naar de manier waarop het is gegaan (Gerlofsma doelt op de kwestie waarbij zijn ?eigen SP' als enige raadspartij tegen het Beleidsplan Sociaal Domein stemde waarna hij zijn ontslag indiende, red.) maar daar hoeft geen nadruk op te liggen. Laten we dit interview doen in chronologische volgorde, beginnend met het wethouderschap?, is zijn voorstel.
Goed. Wat trof hij aan op het moment dat hij bestuurder werd voor Kampen? Gerlofsma: ?Wat betreft de zorg, een belangrijk deel van mijn portefeuille, een goed voorbereid dossier. Het Kamper Kompas, dat tot stand kwam onder mijn voorganger Lidi Kievit, geeft een richting aan waarvan ik denk dat het de juiste is. Het monitoren ervan zag ik als een grote uitdaging. Uit de gesprekken tussen zorgaanbieders, cliënten en de politiek die plaatsvinden tot 1 juli moet blijken of we in Kampen echt op de goede weg zitten. In menig geval zal er nog moeten worden bijgestuurd. Anders dan bijvoorbeeld ruimtelijke ordening, waarbij je in hoofdzaak de regelgeving goed moet kennen, is de zorg voortdurend aan verandering onderhevig.?

Niemand buiten de boot
Het bijsturen heeft zowel een menselijke als een financiële kant. Er moet worden bezuinigd, maar niemand mag buiten de boot vallen, luidt het motto. Aan precies datgene kwam het schrappen van de huishoudelijke hulp 1 (hh1) uit de Wmo tegemoet meent Gerlofsma. ?De zorg is veel meer dan de hh1. Maar om daar toch nog even op terug te komen: de insinuatie van de SP dat de huishoudelijke hulp in Kampen is afgeschaft, de reden waarom zij als coalitiepartij tegen het beleidsplan stemde, is domweg onwaar. Het punt is dat de Wmo geen onderscheid kent tussen inkomen en eigen vermogen. Wij vonden het als college vreemd dat wie al jaren een huishoudster heeft en die zelf betaalt, dat op zijn oude dag vergoed moet krijgen. Diegenen die het echt niet kunnen betalen, doen een beroep op ?Bijzondere Bijstand'. Het geld komt dus alleen uit een ander potje.?
Voor het Kamper Kompas pleit volgens Gerlofsma dat het een document is dat in samenspraak met alle partijen tot stand kwam. De zorgvrager heeft een grote mate van keuzevrijheid. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Zwolle koos Kampen er niet voor de zorg op wijkniveau te regelen. ?Uiteindelijk is dat waar Kampen ook naartoe wil. Het is in mijn ogen echter te ambitieus om én de overheveling van zorgtaken van het Rijk naar de gemeente én zorg in de buurt gelijktijdig te verwezenlijken.?
Grote veranderingen doen zich ook gelden op het terrein cultuur memoreert Gerlofsma. Blij is de ex-wethouder met het behoud van de IJsselkogge voor Kampen. Het te bergen scheepswrak blijft behouden voor de stad, al is het nog de vraag hoe het wordt geëxposeerd. Lachend: ?Ik ga niet zo ver als toenmalig SGP-raadslid Gert Bakker die het wrakhout noemde. Ik ben er echter wel van overtuigd dat mensen geen tientje betalen om alleen te kijken naar een oud schip. Het heeft alleen kans van slagen als de expositie er omheen aanspreekt met een interessant verhaal en goede marketing. Op het moment dat ik een miniatuur-Eifeltoren zie, denk ik meteen aan Parijs. Laten we er nu voor zorgen dat een kogge-model meteen in verband wordt gebracht met Kampen.?
Terugblikkend durft Gerlofsma wel te zeggen dat hij na de zomervakantie goed was ingelezen. ?Als man die afkomstig is uit de boekenwereld ben ik gewend om mij documentatie snel eigen te maken.? Zijn draai vinden binnen college, raad en de ambtenarij ging hem eveneens vlug af. ?VVD en SP binnen één college, daarvan vraag je je af: ?gaat dat samen?' Nou ik kan je zeggen dat Martin Ekker (VVD-wethouder, red.) een heel sociale man is. Met de nodige humor ook. Die zogenaamde tegenstellingen, daar merk je in het echt niet zoveel van. Binnen het college gaat het er erg collegiaal aan toe.? De nieuwe raad, ?gezuiverd van oud zeer', noemt Gerlofsma een ?verademing' en de ambtenaren heeft hij als zeer gedreven leren kennen.

Gebroken met SP
Dat Gerlofsma zich genoodzaakt voelde om uitgerekend met ?zijn SP' te breken, raakt hem. Een bedankbrief van de landelijke SP voor zijn jarenlange inzet ten spijt. ?Ik ben daar overigens wel blij mee. Dat ze mijn afdrachtsgeld (als enige partij in Nederland stelt de SP haar leden verplicht een deel aan inkomsten c.q. vergoedingen af te dragen in het kader van socialiteit en gelijkheid, red.) hebben teruggestort, zie ik als een signaal dat ze toch niet van mij hebben gebaald als wethouder. Aangaande de raadsfractie houdt Gerlofsma niet één maar alle personen verantwoordelijk. Gerlofsma hecht er aan in dit verband zorgvuldig te worden geciteerd. Hij overhandigt een brief. Daarin staat onder meer: ?Eenieder die ik in deze periode sprak, keurde de actie in soms felle bewoording af. Veel reacties omvatten omschrijvingen als ?onverantwoorde actie', ?broedermoord' en ?dom gedrag'. Mede daardoor is mijn oordeel gerijpt tot ?bijzonder kwalijke uiting van intellectueel onvermogen'.? Tevens constateert Gerlofsma dat de SP het verschil tussen ?idealen' als ?dromen over een volmaakte situatie' en ?uitgangspunten' klaarblijkelijk niet heeft begrepen. ?Mijn hoop is dat de SP-fractieleden ooit nog eens uitspreken dat ze fout hebben gehandeld.?
Over zijn eigen toekomst tast Gerlofsma nog in het duister. ?Met mijn leeftijd ligt werken in loondienst niet meer voor de hand. Ik houd er van om zaken te onderzoeken en te analyseren. Wellicht dat ik in opdracht onderzoeken kan uitvoeren. Vaak is daar bovendien nog een wereld te winnen. Ik vind het bijvoorbeeld onbegrijpelijk dat bij de ontwikkelingen rondom de zwembaden een sociaal plan voor de werknemers aanvankelijk geen deel uitmaakte van het kostenplaatje. Dit terwijl het onderzoeksbureau is gespecialiseerd in zwembaden. Andere zaken die mijn warme belangstelling hebben, zijn het bestrijden van laaggeletterdheid en het met elkaar in contact brengen van verschillende bevolkingsgroepen. Mijn drijfveer, het christenzijn verbinden met sociaal zijn, kan ik ook buiten de politiek te gelde maken. Ik sluit overigens niet uit dat ik ooit terugkeer in de politiek.?