Bibliotheek Kampen viert honderdjarig jubileum

13 februari 2021, 10:10 · leestijd 2 minuten Algemeen

(door Maarten van Gemert)
KAMPEN – Aan het hek van de Stadskazerne, waar Bibliotheek Kampen nu ruim vier jaar gevestigd is, hangt een groot spandoek: bieb bieb hoera! De Kamper bibliotheek bestaat honderd jaar! Ondanks de huidige coronasluiting wordt gepoogd dat groots te vieren, samen met de mensen uit Kampen. Jong- en oudgedienden van de bieb doen de plannen uit de doeken.

Bibliotheek Kampen startte honderd jaar geleden als Openbare Leeszaal in het Gotisch Huis op initiatief van enkele vooraanstaande particulieren. In 1983 werd het monumentale pand verlaten voor nieuwbouw aan de Kennedylaan. Bibliotheek Kampen keerde in 2016 terug in een monumentaal pand in het centrum, te weten de Stadskazerne.
Annette Schol staat sinds 2005 aan het hoofd van de organisatie. Oudgediende Irma Hollander is sinds 1974 aan de bibliotheek verbonden terwijl Anne Marth Kuilder anderhalf jaar geleden de gelederen kwam versterken. De dames zoeken honderd taartbakkers om de komende maanden veel mensen te verrassen met een smakelijke traktatie. Op de verjaardag van de eeuweling, afgelopen dinsdag 9 februari, startten medewerkers en vrijwilligers van de bieb de festiviteiten en kregen alle (afhaal)bezoekers een taartje mee.

Moeizaam
Door de coronarestricties is het jubileum omgeven door onzekerheid. Moeizaam lijkt een terugkerend begrip in de geschiedenis van Bibliotheek Kampen. In de Kamper Almanak wordt uitgebreid beschreven hoe de Openbare Leeszaal in het Gotisch Huis niet in een handomdraai geregeld was.
De vestiging was ”prachtig maar niet praktisch”. In 1975 werd de nieuwe ’Wet op het openbare bibliotheekwerk’ ingevoerd en nam het aantal jeugdleden fors toe door het gratis lidmaatschap. Er startte een moeizame tocht naar een nieuw en ruimer onderkomen.
Ruim twintig jaar nadat de Rijksinspectie het Gotisch Huis had afgekeurd als bibliotheekbestemming, opende burgemeester Kleemans in 1983 het nieuwe biebonderkomen aan de Kennedylaan.
Vervolgens kwam begin deze eeuw de Stadskazerne in beeld waar de gemeente graag de bibliotheek in zag trekken. Dat ging niet zonder slag of stoot en de lange weg naar de huidige locatie begon. In augustus 2016 trok Bibliotheek Kampen in de voormalige Van Heutszkazerne langs de IJssel, samen met het Stadsarchief, RTV IJsselmond en de historische vereniging ’Jan van Arkel’.

Ingewikkeld
De Stadskazerne bevalt biebdirecteur Schol als nieuw onderkomen goed. De bibliotheek is gevestigd op meerdere verdiepingen, hetgeen het beheersmatig ingewikkeld maakt. Tegelijk ”schuilt daarin een uitdaging”, aldus Annette Schol, ”en het gebouw plus uitzicht is prachtig”. Alsof ingewikkeld het nieuwe sleutelwoord wordt in de rijke Kamper bibliotheektraditie, staat nu een jubileum voor de deur die gesloten moet blijven in het huidige coronaregime.
Anne Marth Kuilder laat zich daardoor niet uit het veld slaan. Ze werkte eerder bij een adviesbureau en is Bibliotheek Kampen komen versterken als Programmamanager Participatie en Inspiratie. Nu is ze ‘Hoofd Feest’ en in die hoedanigheid zoekt ze honderd mensen die een taart willen bakken om de komende tijd namens de bieb op allerlei plekken in de stad te trakteren.
Daarnaast worden er honderd mensen gevraagd om voor te lezen aan wie ze zelf graag willen. Er wordt voor de scholen een grote poster gemaakt met honderd boekfiguren uit heden en verleden en zo leven er meer, maar geen honderd, ideeën.

Afhankelijkheid
Zoals Bibliotheek Kampen honderd jaar geleden onafhankelijk begon, zo kan ze nu niet meer heen om de overheid. Qua subsidie, qua huisvesting en nu qua toegestane mogelijkheden voor een feestelijk jubileum. Vanaf 23 februari wordt achter de ramen een tentoonstelling zichtbaar met een kunstwerk van kartonnen huisjes, als een groeiend insectenhotel. Mensen kunnen hun eigen herinneringen inbrengen, van ontmoetingen in de bieb tot stiekem gelezen boeken. En hoe ziet de bieb eruit bij het volgende eeuwjubileum? Het Open Huis die dag wordt een live show vanuit de Stadskazerne.
In september hopen de biebdames het jubileum af te sluiten met een 24-uursprogrammering waarbij mensen kunnen blijven slapen. Onder de voorwaarde dat ze een actieve bijdrage leveren, zoals voorlezen, plaatjes draaien of iets lekkers bakken bijvoorbeeld.

Biblioteektechnisch
Irma Hollander vertelt tenslotte hoe de verandering van functienamen binnen de biebwereld een mooi beeld geeft van de geschiedenis. Annette Schol begon in 1979 als jeugdbibliothecaris in Amsterdam Zuidoost. Hollander is sinds 1974 verbonden aan het bibliotheekwezen en keerde een jaar of vijf geleden terug in Kampen.
Zij heeft nog de ’bibliotheektechnisch medewerker’ meegemaakt, die een heuse bibliotheekopleiding hadden gevolgd. Toen er een fonotheek bijkwam, was het een hele klus om de geretourneerde elpees (en cassettebandjes!) te controleren op beschadiging. Nu worden cd’s en dvd’s uitgeleend en staan e-books in de belangstelling. De bibliotheek gaat met haar tijd mee. Op de dag dat de papieren Brugkrant verscheen, dinsdag 9 februari, al precies honderd jaar!