Wet overtreden om bedrijf te redden
· leestijd 2 minuten Algemeen(door Michiel Satink)
ZWOLLE ? ?Wie is er gebaat bij een faillissement?? vroeg een pluimveehouder uit Mastenbroek zich radeloos af voordat de politierechter hem afgelopen week tot een boete veroordeelde. De ondernemer kreeg de boete omdat hij in zijn schuren meer kippen hield dan mocht. Hij overtrad de wet juist om een faillissement te voorkomen.
In 2010 schafte de 46-jarige pluimveehouder een mestvergistingsinstallatie aan. Naast een milieuvriendelijke oplossing voor de te produceren mest leverde de installatie meteen warmte op voor de stallen. ?Na de ingebruikname bleek dat de stroomprijs snel daalde en de gronstoffenprijzen juist stegen.? Boeren die na hem een vergister aanschaften, kregen te maken met een veel gunstiger subsidie. ?Eenderde van de bedrijven die net als ik nog met de oude regeling een installatie lieten bouwen, ging failliet.? Eind 2012 was de bodem van zijn portemonnee in zicht. Hij kon niet eens meer naar de supermarkt om zijn gezin van eten te voorzien. Hij trof een regeling met crediteuren: het nodige werd kwijtgescholden of op langere termijn geschoven. Maar zijn liquiditeitspositie verbeterde er niet door. Om zijn schuldeisers tevreden te stellen, moest hij meer vleeskuikens in de stallen krijgen. Voor de huur of aankoop van de rechten was geen geld. Om kippen te mogen houden, heb je zogeheten pluimvee-eenheden of -rechten nodig. Hou je meer kippen dan waar je recht op hebt, dan overtreedt je de wet.
Eind 2013 stonden controleurs op het erf van de boer. De pluimveehouder erkende ruiterlijk aan de politierechter dat hij in 2012 ruim 35.500 vleeskuikens of kippen en het jaar erop ruim 32.000 dieren meer had dan hij aan rechten gekocht of gehuurd had. Het verhuren van een of meer van zijn vier stallen was geen optie, zei hij op vragen van de officier van justitie. Zijn bedrijf krabbelt nu langzaam overeind. ?Elke ronde wordt het nu makkelijker.? Voorafgaande aan de zitting had hij al vernomen dat het Openbaar Ministerie zijn onrechtmatig genoten voordeel op 71.000 euro stelde. Dat moet hij wat het OM betreft aan de Staat betalen. Maar dan kan ik meteen een streep door mijn bedrijf zetten, zei hij. ?En wie er gebaat bij het faillissement van mijn bedrijf??
Met de inschakeling van een specialist draait zijn vergister nu met hoger rendement. Zijn bedrijf krabbelt langzaam overeind. ?U zegt dat eenderde van de bedrijven failliet is gegaan. Dan kan het niet zo zijn dat in uw geval overtreding van de wet een beloning oplevert?, aldus de officier. Naast de vordering van 71.000 euro wilde ze dat de boer een boete van 45.000 euro, waarvan 20.000 euro voorwaardelijk, moet betalen. Tegen hem sprak een al eerdere veroordeling voor overtreding van de pluimveerechten. Ondanks de dreiging van een faillissement was de rechter onverbiddelijk. Ook hij zag dat de wet was overtreden. Die ruim 71.000 euro moet hij aan de Staat betalen. Daarnaast kreeg hij een boete van 30.000 euro, waarvan 25.000 voorwaardelijk, opgelegd.
De Rabobank trok begin 2013 al de conclusie dat binnen 5 jaar het aantal vergisters op boerenerven zou halveren om bedrijfseconomische redenen. Door gestegen grondstofprijzen en een dalende stroomprijs kostten de vergisters destijds meer dan ze opleverden. De pluimveehouder uit Mastenbroek kwam tijdens de zitting van de economische politierechter met hetzelfde verhaal: de kosten voor grondstoffen stegen, terwijl de subsidie die hij kreeg daar geen rekening mee hield. Had hij zijn vergister net een paar jaar later laten bouwen, dan was hij mogelijk niet in de problemen gekomen.
