Vogel beschildert metershoog doek begeleid door livemuziek in De Bovenkerk
· leestijd 3 minuten Algemeen(door Nick de Vries)
KAMPEN - Een filosoof, filmmaker, auteur, vormgever en enkele muzikanten betreden samen een kerk. Nee, dit is niet het begin van een flauwe grap. Het is wat kunstenaar Henrie Vogel betreft de perfecte mix voor een fantastisch kunstproject. Tot 30 september beschildert Vogel in De Bovenkerk een metershoog doek. Live, onder toeziend oog van bezoekers. Commentaar leveren mag en is zelfs zeer gewenst. Vogel laat zich graag beïnvloeden en omarmt het onverwachte. Vandaar ook de medewerking van de overige kunstenaars die ieder iets van Vogels perspectief kunnen veranderen.
Vogel is gefascineerd door het artistieke proces. De vraag:’hoe ontstaat een beeld?’, staat centraal bij zijn nieuwe project. Het ene moment staar je naar een leeg vlak. Dan staat er ineens een streep. Een rood vlak hier. Ja, daar moet iets groens. Ieder nieuw element geeft richting aan het volgende, tot uiteindelijk het schilderij af is. De elementen beïnvloeden elkaar. Om dit te illustreren speelt de kunstenaar dikwijls een spelletje met nieuwe cursisten. Ze beginnen met een leeg vlak en om beurten levert iedere deelnemers een bijdrage aan een kunstwerk. “Je reageert op elkaar en uiteindelijk ontstaat er iets wat geen van beiden heeft voorzien. Dat wil ik in de Bovenkerk in feite in het groot doen.”
In de Bovenkerk gaat de kunstenaar in zijn eentje schilderen, terwijl hij zich op verschillende manieren laat beïnvloeden. Allereerst door het koor van, volgens Vogel, het mooiste monument van Kampen. “Op deze plek komt het metershoge canvas te liggen. Ik laat me inspireren door de eeuwenoude plattegrond van de kerk, die is vervuld met symboliek. Zo is hij opgebouwd volgens de gulden snede, net zoals mijn doek van 6,6 bij 3,75 meter. Ik oriënteer me tijdens het schilderen op de lege ruimte. En terwijl de gerenommeerde percussionist Dick Le Mair een chaotisch ritme speelt, probeer ik enige orde in de chaos te creëren door de eerste verf op het doek te zetten.”
Jazzpianist Bert van den Brink
De tweede muziekavond, afgelopen vrijdag, maakte de landelijk gerenommeerde jazzpianist Bert van den Brink tijdens het schilderen geluiden op het orgel. “Hij kan het beeld niet zien, hij is blind. Bert kan zich wel voor stellen hoe deze schepping verloopt. Die beweging van de materie wordt via de wind verklankt. Vogelgeluiden, vliegende wezens. De klanken vinden hun weg in de ruimte. Geluid en stilte golvend door de gewelven. De combinatie van stilte, geluid en ruimte en tijd is zijn expertise.”
Het canvas dat Vogel te lijf gaat is zo groot dat zowel kunstenaar als publiek het niet vanaf de grond kunnen zien. Met speciaal geprepareerde bezems moet Vogel het hele werk proberen te bereiken. Deze onconventionele werkwijze draagt bij aan de spontaniteit van het werk. Vogel wil zo min mogelijk rationele keuzes maken. Een bijkomend voordeel is dat iedereen het werk pas in zijn volledige omvang te zien krijgt als het op 30 september wordt opgericht.
Spontaniteit
Spontaniteit staat sowieso centraal in het project waarbij alles om de reacties op elkaar draait. De kunstenaar reageert op de muzikanten en andersom, het kunstwerk reageert op het materiaal en de handelswijze van Vogel, maar Vogel geeft het kunstwerk ook de tijd om zichzelf te vormen, door te vloeien, en weer op te drogen en daar reageert hij weer op. Bijna alle bijdrages zijn geïmproviseerd. Het proces wordt gefilmd door Julius Hartman en ter plekke gemonteerd en uitgezonden. Grafisch ontwerper Peter Slager schrijft in het moment het kunstboek. De bladen van zijn boek in wording worden nog voordat het hele werk af is direct geprint in drukkerij Zalsman. Via een camera is dit printproces op de drie meter lange printerrol live in de kerk te volgen. “Zo krijg je een heel mooi spel met de realiteit. Er wordt een boek gedrukt dat nog niet af is, over een schilderij dat nog lang niet af is.”
Kampen Boys Choir
Op de slotavond zingen de jongens van het Kampen Boys Choir met hun engelenstemmen het werk de hoogte in. Dat is het moment waarop zowel de kunstenaar als het publiek het werk voor het eerst in zijn volle omvang te zijn krijgt. Of het werk mooi wordt, kan Vogel op dit moment nog niet zeggen. “Wel weet ik 100 procent zeker dat het een heel sterk beeld wordt. Een beeld met veel zeggingskracht. Dat kan bijna niet anders na zo’n voortraject.”
Wie, net als de kunstenaar zelf overigens, nieuwsgierig is naar het werk, is welkom in de Bovenkerk vanaf donderdag 21 september tussen 10.00 en 17.00. Henrie is in het koor aan het werk te zien en op internet live te volgen.
De eerste schilderweek is al achter de rug. Wie Vogel nog wil zien kan terecht op donderdag 28 september 10-17 uur en 19-21 uur m.m.v. Bert van den Brink, vrijdag 29 september 10-17 uur, zaterdag 30 september 19-22 uur. Slotavond m.m.v. van Kampen Boys Choir, Bert van den Brink. Onno Zijlstra.
