Quintus viert 180-jarig bestaan

KAMPEN - Quintus is sinds 2002 gevestigd aan de Vloeddijk 38. Maar haar geschiedenis voert tot twee eeuwen terug, 180 jaar, om precies te zijn. Dat getal staat daarom deze maand centraal tijdens allerlei pop-optredens en activiteiten. Van en cartoonportret in 180 seconden en een ‘180 canon Viva la Musica’ tot 180 gelukwensen en een gedicht. Quintus maakte een terugblik op een veelbewogen periode in de Kamper kunst- en muziekgeschiedenis.

We schrijven het jaar 1839. De Zang- en Instrumentaalschool ziet het levenslicht. De eerste stadsmuziekmeester, de heer J.L. Henrich, geeft zelf onderwijs op alle strijk- en blaasinstrumenten en in zang en gitaar. De instrumentale lessen zijn gratis en op de zangschool mogen alleen kinderen van leden van de plaatselijke afdeling van ‘Toonkunst’ worden onderwezen tegen betaling van drie ouderwetse guldens per jaar. In 1843 neemt het stadsbestuur het initiatief tot de oprichting van een eigen muziekkorps. Lange tijd werd de stad op harmoniemuziek getrakteerd door de blazers van het in Kampen gelegerde garnizoen. De militaire kapellen waren echter door de regering afgeschaft en in die leemte wil men graag voorzien.

Stedelijke muziekschool

In 1868 - 25 jaar later dus - vindt de gemeente het noodzakelijk om te komen tot ‘eene muzijkschool, om leden voor het muzijkcorps te kunnen aankweken’, zo is te lezen in de archieven. Hiermee krijgt de zang- en instrumentaalschool uit 1839 een nieuwe status en wordt de leiding opgedragen aan een directeur, voorheen lag die in handen van de stadsmuziekmeesters en kapelmeesters. In 1870 wordt de muziekschool op nieuwe leest officieel geopend. Artikel 1 van een eerste verordening luidt: ‘De muzijkschool heeft ten doel het stedelijk muzijkcorps te verbeteren en de lust ter beoefening van blaas- en strijkinstrumenten zoomede van deze zang te bevorderen’. In 1883 wordt deze doelstelling verder verruimd tot ‘opwekking tot beoefening van muziek en zang, opleiding en versterking van het muziekcorps.’ De Stedelijke Muziekschool is in die tijd gehuisvest aan de Oudestraat 19 tussen Meerminnensteeg en Lutherse steeg, geen ideale toestand omdat het pand tevens fungeert als ijklokaal, lotingruimte voor de nationale militie en oranjerie voor niet-winterharde planten. In 1891 wordt de muziekschool daarom ondergebracht in de Latijnse School aan de Nieuwe Markt.

Vloeddijk 159

Vanaf 1928 zijn docenten en muzikanten ambtenaren ‘in de zin der pensioenwet’ en worden dan ook door de gemeente aangesteld. In 1949 verhuist de muziekschool opnieuw. Ditmaal naar de oude Infirmerie (militair hospitaal) aan de Vloeddijk 159A (zie foto, SNS Historisch Centrum / Frans Walkate Archief / Stentorcollectie.). In de volgende vijftig jaar is dit de locatie waar in Kampen en IJsselmuiden vele generaties muziekonderwijs genieten en die – hoewel inmiddels omgevormd tot appartementen - tot op de dag van vandaag in de volksmond als muziekschool te boek staat.

‘t Speelwerk

Even terug naar het jaar 1969. In Kampen wordt de Werkgroep Kreatieve Vorming ’t Speelwerk opgericht door onder andere Hans Mook en wijlen Wim van ’t Oever. Dit gebeurt in navolging van initiatieven elders, met als eerste de oprichting van de Werkschuit in Amsterdam in 1950. In het begin is bij ’t Speelwerk alleen sprake van cursussen voor kinderen. Maar al snel begint er behoefte aan een breder aanbod voor alle leeftijden te ontstaan: teken- en schildercursussen, fotografie, keramiek, modelboetseren, bloemschikken, werken in hout en een tijdlang ook sieraden maken en weven. Toneelspelen wordt in eerste instantie als dramatische expressie aangeboden, maar later komen er ook diverse productiecursussen, waaronder het inmiddels zeer geliefde Kindermuziektheater, een van de eerste samenwerkingsprojecten met de Stadsgehoorzaal en de Gemeentelijke Muziekschool. Met de komst van de video (in zwart-wit op tape) worden met beperkte hulpmiddelen zelfs al audiovisuele cursussen gegeven.

Vloeddijk 38

Omdat zowel de muziekschool als ’t Speelwerk al vele jaren klagen over de gebrekkige locaties, wordt al in een rapport daterend uit 1988 gesteld dat er binnen de nieuwe ruimte die voor een moderne muziekschool gezocht werd, ook rekening gehouden moest worden met de integratie van de activiteiten van ’t Speelwerk. Op 14 december 2000 neemt de Kamper gemeenteraad het historische raadsbesluit voor de verbouwing van de Vloeddijkkazerne aan de Vloeddijk 38 als huisvesting voor een centrum voor kunsteducatie. Op 6 september 2002 vindt de definitieve oplevering van het nieuwe onderkomen plaats en een week later de officiële opening als startsein voor een feestweek. De Muziekschool en ’t Speelwerk betrekken het gebouw dat, vanwege haar vijfde bestemming, de naam Quintus krijgt. De bestuurlijke fusie van beide organisaties volgt daarna.

Verzelfstandiging

Toch blijft het daar niet bij. Een nieuwe cultuurnota brengt in 2014 de opdracht tot verzelfstandiging met zich mee. Een flinke uitdaging die Quintus met succes weet te volvoeren. Op 1 januari 2017 is de Stichting Quintus, centrum voor kunst en kunsteducatie officieel verzelfstandigd. Anno 2019 heeft Quintus meer dan 60 – veelal parttime – docenten in dienst in alle kunstdisciplines (muziek, kunst & ambacht, dans, theater en schrijven), bedienen we àlle basisscholen in de gemeente Kampen met diverse kunsteducatieprojecten, onderhouden we goede contacten met de drie middelbare scholen in Kampen, vormen we een spil in de samenleving op het gebied van (amateur)kunst (van muziekverenigingen tot koren), breiden we onze activiteiten in het sociaal domein steeds verder uit en hebben we duizenden cursisten voor ons les- en cursusprogramma vrije tijd. Kortom, bij Quintus gaat een wereld voor je open…al 180 jaar!