Column wethouder Jan Peter van der Sluis: Kalm na de Storm 2020/2021?

We zijn met elkaar door de storm gekomen. Heelhuids, gebroken, teleurgesteld of beschadigd. Ik heb het niet over de storm die 18 juni over Kampen trok maar de Coronapandemie waar we doorheen zijn gegaan. Deze pandemie heeft een spoor van vernieling achter zich gelaten. 

Een spoor van verlies, onzekerheid en eenzaamheid waarbij we nu in de schaduw van het vaccin en dalende IC-cijfers opgelucht adem kunnen halen. Dat gezondheid ons grootste goed is, heeft de coronacrisis nog eens extra duidelijk gemaakt. Het is zomer, de grote zorgen lijken voorbij en de samenleving pakt de draad weer op.

We kunnen waarschijnlijk niet een volgende pandemie voorkomen. Al hoop ik dat de volgende nog heel lang op zich laat wachten. Maar wellicht kunnen we dan beter aan de start komen. Door niet langer ziekte en zorg (en onbetaalbare zorg) als uitgangspunt te nemen, maar te investeren in gezondheid en gedrag. We leven langer maar de jaren die erbij komen zijn grotendeels jaren met een chronische aandoening. Niet echt een aanlokkelijk perspectief. Ongeveer 30% van de ziekten worden veroorzaakt door gedrag (én sociale en fysieke omgeving) en zijn dus vermijdbaar. We zullen nog meer moeten inzetten op preventie. 

We zijn als gemeente, samen met heel veel partners, bezig met een gezondheidsagenda. We hoeven niet allemaal de marathon te lopen (alstublieft niet) maar we kunnen wel kijken naar andere zaken die de gezondheid bevorderen. Bijvoorbeeld kijken naar het dagelijks functioneren, zitten mensen goed in hun vel of hoe kunnen we zorgen dat iedereen gelijke kansen heeft als het gaat om gezondheid. Dat is ook preventie. Ook het ruimtelijk domein moet worden aangehaakt. Laten we woonwijken bouwen of aanpakken waar het fijn is om buiten te zijn of waar het maken van een ommetje makkelijk en leuk is. Onderdeel van de gezondheidsagenda is het leefstijlakkoord. Het gaat hier om voeding, middelengebruik en bewegen. We hebben met elkaar gezien in deze pandemie waar de risico’s zitten en wie, met iets meer geluk ook, minder geschonden uit de coronacrisis kwam. Niets doen is en was geen optie. 

Ook op landelijk niveau mag het alarm nog wel iets langer doorklinken. We dachten lang dat we de risico’s onder controle hadden. Onbekende ziektes kwamen toch steeds minder voor? Het Rijk legde de verantwoordelijkheid naar de gemeenten zonder het benodigde budget mee te geven. Waar hebben we dit eerder gehoord? Hoewel duizenden GGD’ers hun stinkende best hebben gedaan, heeft de coronacrisis aangetoond dat de basis piept en kraakt. Vanwege bezuinigingen in het verleden was er tekort aan bijna alles. Wie had het eigenlijk voor het zeggen? De minister of het veiligheidsberaad, de voorzitter van de Veiligheidsregio of de burgemeester? Het vaccinatiebeleid was hierbij tekenend. Af en toe had ik het idee dat het vaccinatiebeleid werd uitgevoerd op het Snollebollekeslied, van links naar rechts en weer terug. Eerst de kwetsbaren, of nee toch de verplegers, of nee toch de ouderen, of toch dat andere vaccin. De tijd gaf onzekerheid maar van het beleid werd ik ook niet rustiger. Ik hoop dat het kabinet (als het er nog van mag komen) gaat werken aan een robuuste crisisstructuur met spelregels en vaste bestuurlijke lijnen en de middelen die daarbij horen. 

We gaan niet wachten op de komst van een volgende crisis. Werken aan gezondheid is nu het devies. Voor een klein gedeelte hebben we het zelf in de hand. De vaccinatielocatie in Kampen wordt op 8 augustus gesloten maar we zijn in gesprek met de GGD om inwoners toch via mobiele teams alsnog de gelegenheid te geven voor een vaccinatie in Kampen. Misschien bij u in de wijk. De vaccinatiegraad in Kampen is lager dan in de regio. Laat u goed voorlichten en vertrouw niet de buurman die informatie heeft van vage sites, maar vertrouw de mensen die daar jaren voor gestudeerd hebben en serieus onderzoek hebben gedaan. Maak in ieder geval een bewuste keuze. Klaar voor een volgende storm.