Gezondheid Brabanders vraagt om heldere koers

BrabantAdvies roept op tot een Brabantbrede gezondheidsaanpak. Het is aan de provincie om daarbij het voortouw te nemen. Onder meer door gezondheidswinst centraal te stellen in het beleid. Ook vragen de grote gezondheidsverschillen in Brabant om een gerichte aanpak. Dat stelt BrabantAdvies in het adviesrapport ‘Een gezond Brabant voor iedereen’.

VELDHOVEN - “Of je gezond bent, hangt niet alleen af van je lichaam. Er speelt veel meer mee. Denk aan werk, wonen, sociale contacten, onderwijs en eigen regie. De provincie Brabant heeft zich ten doel gesteld om in 2030 er voor elke Brabander 3 gezonde levensjaren bij te krijgen. Om die ambitie waar te maken, moet de provincie dus breder kijken”, stelt Wim van der Meeren, voorzitter van de Provinciale Raad Gezondheid (PRG) van BrabantAdvies.

Het rapport ‘Een gezond Brabant voor iedereen’ adviseert de provincie om:

- samen met gemeenten en andere regionale partners werk te maken van een leefomgeving die de gezondheid bevordert;

- gezondheid altijd expliciet af te wegen en daarbij voorbij de milieunormen te kijken;

- aanzet te geven tot regionale en lokale maatregelen om gezondheidsverschillen bij kwetsbare groepen en buurten aan te pakken.

Omgevingswet

“Het uitgangspunt moet zijn om zo veel mogelijk gezondheidswinst te realiseren, voorbij de milieunormen”, dat zegt Ivka Orbon, directeur bij BrabantAdvies.
Klimaatverandering en een steeds intensievere benutting van de ruimte door mens én dier leiden tot nieuwe gezondheidsvraagstukken. Met de Omgevingswet in aantocht, komt gezondheid nadrukkelijker naar voren. “De nieuwe Omgevingswet is een goede kapstok om bij besluiten over de leefomgeving ook effecten op onze gezondheid mee te laten wegen”, volgens Orbon.
De Omgevingswet verplicht bestuurders om gezondheid af te wegen in omgevingsbeleid, maar geeft niet aan hoe je dat moet doen. “De provincie moet niet alleen onze gezondheid beschermen met milieunormen, maar ook samen met gemeenten en andere regionale partners een omgeving creëren die de gezondheid verbetert, van meer groen en ruimte voor natuur, speeltoestellen in de wijk tot minder fastfoodketens in het straatbeeld.”

Milieunormen

“Luchtverontreiniging is, ondanks wettelijke milieunormen, nog steeds schadelijk voor de gezondheid.” De wettelijke norm zou volgens Leendert Van Bree, lid van de PRG, niet het uitgangspunt moeten zijn. “Vanuit het oogpunt van gezondheid en welzijn moet je verdergaan en kijken naar gezondheidskundige advieswaarden. Dat betekent gezondheid expliciet afwegen en, als er toch een besluit moet worden genomen met negatieve impact op de lucht- en geluidkwaliteit, beperk deze dan zoveel mogelijk met inzet op emissiebeperking bij de bron, groen langs wegen of inzet op elektrisch rijden.“
Ook het ondertekenen door de provincie van het Schone Lucht Akkoord schept een verantwoordelijkheid, volgens Van Bree. “Verleid gemeenten daar werk van te maken. Help ze het verkeer in de stad terug te dringen en het emissievolume te verlagen. De provincie kan hierin het voortouw nemen”.

Verrschillen

“De gezondheidskloof waar we inmiddels mee van doen hebben, is enorm. Het coronavirus laat duidelijk zien welke groepen achterblijven. Mensen met een lagere sociaal-economische status kampen gemiddeld 14 tot 18 jaar langer met chronische klachten”, zegt Van der Meeren.
“Mensen worden soms letterlijk gek van geldzorgen, maar een verwijzing naar de psychiater is niet de oplossing. Wat wel helpt, is zorg voor werk, onderwijs, fijn wonen en sociale contacten. Ondersteun gemeenten daarbij ook met kennis.”
Van der Meeren pleit voor een gezamenlijke aanpak mét maatwerk voor wijken en kwetsbare groepen zoals ouderen, jeugd en arbeidsmigranten. “Door gerichte keuzes in inrichting van de wijk en sociaal beleid kan de leefomgeving en de gezondheid van de inwoners in deze wijken worden verbeterd. Samenwerking met wijkteams, zorgaanbieders, woningcorporaties, scholen en inwoners van deze wijken is daarvoor nodig.”

www.brabantadvies.com

Van de redactie

In 2030 krijgt elke Brabander er 3 gezonde jaren bij