David is een fles met bier aan het vullen om te bezorgen aan een klant. Nu ze niet meer aan de bar gedronken kunnen worden, bezorgt hij ze.
David is een fles met bier aan het vullen om te bezorgen aan een klant. Nu ze niet meer aan de bar gedronken kunnen worden, bezorgt hij ze. Foto Tennekes

David Lemstra van De Stomme: ‘Gooi het land enkele weken dicht, in volledige lockdown’

· leestijd 4 minuten Ondernemen in Kampen

Wat hem betreft mag het jaar 2020 snel voorbij zijn. ‘Tijdens de eerste lockdown waren we elf weken dicht. Ik verwacht dat we nu pas ergens in januari weer gasten mogen ontvangen.’ David Lemstra, uitbater van Proef- & Eetlokaal De Stomme van Campen, komt daarmee tot de trieste conclusie dat hij als horecaondernemer dit jaar slechts een half jaar ‘vertier en gezelligheid’ heeft kunnen bieden. 

De andere helft van het jaar zat zijn bedrijf op slot. ‘Deze tijden maken dat je als ondernemer heel erg moet nadenken over hoe je op een andere manier je bedrijf kunt runnen.’ Het is óf dat, óf ten onder gaan, weet hij. ‘Want één ding is zeker: er zullen in onze branche veel klappen vallen.’ Zijn ‘medicijn’, naast creatieve oplossingen: ‘Het hele land in een complete lockdown, zodat we het virus eronder krijgen.’

‘Had iemand mij zestien jaar geleden, toen ik met De Stomme begon, gezegd dat er een moment zou komen waarop ik drie maanden mijn zaak zou moeten sluiten, dan had ik gezegd ‘je bent niet goed wijs’.’ Nu zit hij er middenin. Tijdens de eerste lockdown waren ze elf weken dicht. ‘Nu zijn we opnieuw, sinds 14 oktober, dicht en we gaan zeker voor de kerst niet meer open’, denkt hij. ‘En dat terwijl we normaliter in oktober, november en december zeker veertig procent van onze jaaromzet maken.’

Slachtofferrol
Zuur? ‘Zeker. Maar voor mij staat gezondheid altijd voorop. Dus wanneer het voor de volksgezondheid beter is dat we dicht gaan, dan gaan we dicht.’ David ziet liever kansen, dan bedreigingen. ‘Overal in den lande meten horecaondernemers zich een slachtofferrol aan. Dat past mij niet. Deze tijd vraagt om een andere manier van ondernemerschap.’ Voelt dan niets rondom de manier waarop we Covid-19 aanvliegen, als onrechtvaardig? Heus wel, zo blijkt. ‘In steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag laaide het aantal besmettingen flink op en daar is nu het hele land de dupe van. Onze regio - even los van Twente en Urk -, deed het zo gek nog niet. Specifiek in Kampen deden we het zelfs heel erg goed. Nauwelijks besmettingen. Maar ja, de goeden moeten altijd onder de kwaden lijden.’ Regionaal beleid, dan maar? ‘Ook heel lastig. Stel Almere is een hele grote besmettingshaard en dus gaat daar de boel op slot; dan komen mensen uit Dronten toch naar Kampen om een hapje te eten. Ook dan wordt een besmetting al snel een olievlek.’ Dus? ‘Mijn voorkeur gaat ernaar uit om het hele land dicht te gooien gedurende een periode van drie, vier weken. Dus echt helemaal op slot. Alleen de supermarkt is nog open en je mag je hond nog uitlaten; verder niets.’ Kortom: à la Frankrijk of Spanje? ‘Ik ben van mening dat de Nederlandse overheid veel te zacht is geweest na de eerste lockdown. Landsgrenzen gingen te vroeg weer open, reisadviezen werden te snel versoepeld; er is teveel vrijheid geweest, waardoor we nu in een veel langere lockdown terecht komen’, meent hij. ‘Vooral ook omdat mensen deze tweede lockdown niet meer serieus nemen. We zijn overgeleverd aan de grillen van de Nederlandse bevolking. Hoe beter zij hun best doen, hoe eerder wij weer open kunnen.’

Alleen de supermarkt is nog open en je mag je hond nog uitlaten; verder niets.

Zwarte Piet
‘De onzekerheid is het ergste. Er is geen duidelijke einddatum.’ Al realiseert hij zich dat die er pas echt zal zijn ‘wanneer er een vaccin is’. Voelt het niet alsof de horeca de Zwarte Piet toegespeeld krijgt? Waar juist de horeca zoveel heeft gedaan om verspreiding te voorkomen? ‘Als horecabranche hebben we allerlei manieren verzonnen om gastvrij en op afstand mensen te ontvangen; en we zijn daar ook uitstekend in geslaagd. Ja, dan is het cru om te constateren dat je toch weer dicht moet. Zeker gelet op de geringe percentages van besmettingen die horeca-gerelateerd zijn.’ Toch is het voor David volslagen helder waarom de horeca dicht gaat. Niet om te straffen. ‘Door de horeca te sluiten voorkom je vervoersbewegingen. In de horeca komen mensen samen. Als je dat uitsluit, kun je besmettingen voorkomen en zo de verspreiding van het virus een halt toeroepen.’ 

Nu, in deze tijd van ‘nul perspectief’, probeert hij ‘de boel maar een beetje draaiende te houden’. ‘We bezorgen maaltijden om zo toch aan het werk te zijn en zichtbaar te blijven. We hebben de zaak omgebouwd tot een bier- en wijnwinkel met bijvoorbeeld de mogelijkheid voor afhalen van bier- en wijnpakketten. Zijn restaurant bezorgt warme maaltijden aan huis. ‘We zien dat mensen, als we aankomen, de tafel al netjes gedekt hebben; mooie borden, fles wijn op tafel… fantastisch om te zien dat we daarmee toch in een behoefte kunnen voorzien…’

Maaltijdbezorging en bierwinkel
Heeft hij zijn ‘gat in de markt’ gevonden? ‘We hebben geleerd van wat maaltijdbezorging kan toevoegen. Wanneer ons restaurant weer open mag, zullen we wellicht ook maaltijden blijven bezorgen.’ Ook de online shop met bieren, door hemzelf gebouwd tijdens de eerste lockdown, heeft volop potentie. ‘Sterker nog: het zou maar zo kunnen dat we zelfs een fysieke bierwinkel gaan openen.’ Ook verwacht hij meer catering op locatie te gaan doen. ‘Ik denk dat de tijd van de traditionele horecaonderneming wel een beetje is geweest. Als ondernemer moet je innoveren en creatief zijn in het creëren van nieuwe kansen.’

En tot die tijd? Voldoende compensatie om het uit te zingen? Zuchtend: ‘Tijdens de eerste lockdown verschenen er berichten in de media over dat werkgevers via de NOW-regeling 90 procent van de loonkosten gesubsidieerd krijgen. Dat was niet waar. Het was 90% van de gederfde omzet. Dus krijg ik 61% compensatie. De rest moet je nog steeds zelf ophoesten.’ Daarnaast had hij net twee mensen voor vast aangenomen, die buiten de regeling vielen; zodat hij dus de volle honderd procent zelf moest doorbetalen. ‘Ik haal geen loon uit de zaak. Dat zit er niet in. Zeker, we draaien zo goed en zo kwaad als dat gaat door, maar maken natuurlijk niet de omzetten van voorheen. Dus ik krijg bijstand van de gemeente om deze tijd door te komen.’ Wel baalt hij ervan dat de huidige steunmaatregelen steeds trager in werking treden. ‘We zitten al sinds 14 oktober in lockdown. Onze kosten lopen door, maar we konden pas op 16 november bij het NOW loket aankloppen voor steun. Dat betekent dat ik al wel twee maanden loon voor honderd procent heb moeten doorbetalen. Zeker, dat wordt wel gecompenseerd mettertijd, maar wat als je deze rek niet hebt?’ Nog meer lenen bij de bank? ‘Zeker. Ik ken collega’s die dat doen. Uitstel van loonbelasting, uitstel van hypotheekbetalingen, allemaal schulden die oplopen. Feitelijk zijn tal van horecabedrijven al technisch failliet. Dat gaat in de toekomst nog de nodige klappen geven…’ Zelf heeft hij investeringsplannen voor nieuwe koelkasten en tapkranen maar even uitgesteld.

‘We willen snel weer een volle kroeg’, besluit hij. ‘We hebben 120 zitplaatsen. Het doet pijn aan de ogen om te zien dat die nu allemaal leeg zijn. Ik mis de lach aan de bar met onze gasten.’


(Door Alex de Jong @ Attest Communicatie)