Bestuurder IJsselheem over coronacrisis: ‘Het is een hele heftige tijd’

(door Enrico Kolk)

REGIO - Het is rustig in de Meente in Genemuiden, zaterdagmorgen. De voordeur is hermetisch gesloten, alleen personeel komt binnen. “Het zijn rare tijden”, zegt een bewoner hoofdschuddend. IJsselheem dat ook het Myosotis en Margaretha in Kampen onder zich heeft, heeft ruim een week geleden besloten dat de deuren dichtgaan.

Ook de ontvangstruimte van het verzorgingshuis is rustig. “We brengen straks eten rond”, vertellen twee vrijwilligers die er koffiedrinken. Anderhalve meter uit elkaar, volgens de richtlijnen van het RIVM. Normaal vult de ruimte zich met ouderen en eventueel bezoek, nu blijft het angstvallig stil.

De kleine supermarkt is wel geopend. Verschillende bewoners komen brood of andere verse waar halen. Ook daar blijkt het rustiger dan gebruikelijk op zaterdagmorgen. Het virus houdt ook de ouderen in zijn greep.

Bezoek is dan al een week niet langer welkom in alle locaties van IJsselheem. “Het liefste wil je dit niet doen, maar het is nu onverstandig om de deuren open te doen”, zegt bestuurder Karin Leferink. Waar minister De Jonge de maatregel donderdag afkondigde, besloot IJsselheem dat de zondag daarvoor al te doen.

“Wij zagen de onrust in Italië en Brabant toenemen”, vertelt Leferink. “En we voorzagen dat het onze regio zou gaan treffen. Er was best wel veel in- en uitstroom van bezoek op onze locaties. Maar wij hebben een dermate kwetsbare groep, we kunnen ons niet permitteren om ernaar te kijken en te zeggen: ‘het is zo’. We hadden de afweging van de ministerraad al eerder gemaakt.”

Onder Leferinks regie hoefde IJsselheem nog nooit zo’n besluit te nemen. “Volgens mij heeft nog nooit iemand een besluit als dit moeten nemen”, zegt ze. “Je neemt het ook niet lichtvaardig, er zijn heel veel verschillende facetten. Je denkt er heel goed over na, want je weegt alle pro’s en contra’s tegen elkaar af.”

Voor de ouderen betekent het dat ze geen bezoek meer mogen ontvangen. De voordeur van de verschillende locaties is gesloten, mensen komen er niet zondermeer in. Dat werkt ook de andere kant op: bewoners kunnen er niet uit. “Als er wat nodig is, dan wordt het door mantelzorg of ons personeel georganiseerd”, legt Leferink uit.

Sociale contacten

“Het feit dat je sociale contacten ontzegt, is een enorme inbreuk op de vrijheid die mensen in onze huizen hebben”, vindt ze. “Maar inmiddels is het gemeengoed in het hele land. Wat mij betreft duurt dat zo kort mogelijk.” Er ligt een opdracht van de landelijke overheid dat dat tot in ieder geval 6 april zo blijft. De bestuurder verwacht dat het wel langer gaat duren. “Ik denk dat we dan nog niet ineens terug zijn in ons sociale leven.”

Burgemeester Eddy Bilder van Zwartewaterland roept mensen zaterdagavond via de radio op om ook niet op illegale manieren naar binnen te gaan. “Ik heb nog niet gehoord dat dit gebeurt”, stelt Leferink vast. “Maar er wordt wel een emotioneel beroep op ons gedaan om flexibeler met de maatregelen om te gaan. Dat doen we bewust niet.”

Om bewoners en cliënten toch de mogelijkheid te geven om contact te hebben, versnelde IJsselheem de invoer van beeldbellen. Op een aantal locaties was dat al mogelijk. “Dat kan een hulpmiddel zijn om vereenzaming tegen te gaan. Nu kun je elkaar ook zien, dat is toch anders dan gewoon bellen.”

Ook ontstaan er verschillende initiatieven om personeel, cliënten en bewoners een hart onder de riem te steken. “We krijgen hartverwarmende aanbiedingen”, zegt Leferink. “Er kwamen bloemen naar Myosotis, er wordt chocola gebracht en er zijn ook andere manieren van waardering. Dat doet het personeel goed, en de cliënten genieten er ook van. Het compliment aan de medewerkers is ook goed voor een cliënt en vice versa.”

Aan het einde van de dag, zaterdag, slaat het nieuws in als een bom. Op diverse locaties van IJsselheem is besmetting met het Coronavirus geconstateerd. “Op het moment dat er een verdenking is, dan wordt er getest of het is al helder dat het het Coronavirus betreft. De dokter vertelt hoe de verzorging ermee om moet gaan, en alle contactpersonen van de patiënt worden geïnformeerd”, reageert Leferink. “Naar buiten geven wij alleen aan dat er besmettingen zijn op verschillende locaties. We willen niet speculeren over de locaties van de besmettingen.”

Het onderstreept volgens haar wel het belang van het in acht nemen van de maatregelen. “Het helpt dat er in allerlei tv-programma’s oproepen worden gedaan om afstand te houden van elkaar. Dat steunt de boodschap die wij te brengen hebben.”

Veerkracht

Leferink is ‘ontzettend verrast’ door de acceptatie waarmee de bewoners in dit proces zitten. “Ik heb bewondering voor de veerkracht. Diep in hun hart voelen ze zich alleen. Wij zeggen daarom ook: ‘Wees niet bescheiden in het vragen in aandacht’.” Ook is ze trots op alle medewerkers. “Dit is een hele heftige tijd, niet alleen in de zorg, maar ook in de ondersteuning. De afdeling ICT heeft met man en macht gezorgd dat beeldbellen op alle locaties mogelijk is. Ik ben supertrots hoe we dat kunnen vormgeven.”

Rond het middaguur zijn de maaltijden voor bewoners van de Meente klaar, zaterdag. Een van de vrijwilligers neemt ‘haar kar’ over van het keukenpersoneel. Al snel verdwijnt ze in de nagenoeg lege gangen van het verzorgingstehuis. De geur van eten vult het grote pand, het restaurant blijft dicht. Een oorverdovende stilte maakt zich meester van het anders zo gezellige gebouw. Het zijn rare tijden.

Verantwoording

De schrijver van dit artikel is binnen geweest in de Meente, zoals te lezen in het verhaal. Dat moest, omdat hij vrijwilliger is in de winkel en die zaterdagochtend bemande. Bezoekers en vrijwilligers worden niet toegelaten, voor onder andere de winkel geldt een uitzondering.