Wa’k nog wol zegg’n, Kees Schilder : Een bescheiden orakel
· leestijd 2 minuten Algemeen(door Jac Ruiten)
Etsen, aquarellen, prenten etc. het hele huis aan de Dravik ademt de historie van Kampen. Boekenkasten vol zijn gerelateerd aan speur en naslagwerk van Kees Schilder. Geestdriftig vertelt hij mij dat hij is geboren naast café Vredeburg in de Voorstraat. Zijn moeder was al vroeg weduwe en met broer Henk groeide Kees op in Kampen. Kees bezocht De Julianaschool.
Hij schertst over het feit dat een klas met 50 kinderen heel gewoon was. “Je moest over de banken lopen om bij je plaats te komen, naast een klasgenoot van 15!” Meester Nijboer wakkerde in die tijd zijn interesse voor geschiedenis aan. Ook viel zijn oog op Krijna Sleurink die later zijn vrouw werd en met wie hij bijna 60 jaar lang een fantastisch huwelijk heeft gehad. Ze kregen een zoon en twee kleinzoons. Zijn ogen glinsteren als hij dit benoemd. Na de lagere school bezocht Kees de ambachtsschool aan de IJsselkade, alwaar hij zich het ambacht van elektricien eigen maakte.
Met 15 jaar begon de zoektocht: Leerling elektricien, een opleiding tot radarmonteur in het leger (Kees had geen wiskundeknobbel dus dat werd hem niet) en na een paar baantjes in Kampen meldde hij zich in een vlaag van verstandsverbijstering aan bij het vreemdelingenlegioen in Parijs. Ze mochten echter geen 17-jarigen aannemen. Na een gesprek met een eenbenige legionair bedacht Kees dat hem misschien wel wat bespaard was gebleven!
Het volgende avontuur lonkte. De wilde vaart! Tochten naar de Oostzee, de Middellandse zee en West Afrika. Maar Kees had geen zeemansbloed. Toen alsnog de dienstplicht waar hij het bracht tot sergeant en afzwaaide bij de parate troepen in Nunspeet. Uiteindelijk werd Kees hoofdmonteur bij de N.S. afdeling seinwezen. Eerst alleen in Arnhem later met vrouw in kind in Kampen met als standplaats Zwolle.
Op een grafzerk prijkte de naam Schilder Sleurink, dezelfde combinatie als het tweetal dat dit aanschouwde. Kees werd nieuwsgierig en op aanraden van zijn vrouw Krijna dook Kees het archief in. Dat dit zijn tweede thuis zou worden kon hij toen nog niet bevroedden maar het zaadje was geplant. Kees volgde een aantal jaren cursussen in Arnhem om middeleeuwse handschriften en ambtelijke taal te kunnen vertalen. Hij verbleef jaren in het archief om zich te bekwamen in het begrijpen en lezen van oude verordeningen en geschriften. Genealogie, heraldiek en numismatiek werden speerpunten. Gekoppeld aan een onverzettelijk vermogen om de feiten boven water te krijgen is Kees inmiddels een fenomeen op dit gebied. Ook zat hij 20 jaar lang in de redactie van de Kamper almanak.
Trots vertelt Kees dat hij in het bezit is van een ‘braamse’ een kamper muntje uit vervlogen tijden. Zo bezit Kees een uitgebreide muntenverzameling ”We hadden zelfs nog een ‘schepen’ (soort wethouder) in de familie. Die heette Johan Worst! Maar goed dat zijn moeder die ook Worst heette niet getrouwd is met een man die Lever heette of Rook, vertelt hij lachend! Uitgebreid schreef Kees over alle stadsbesturen, regenten enz. die Kampen rijk was.
In het Walkatearchief lagen van alle woningen uit de binnenstad en Brunnepe negatieven door elkaar in dozen. Als verwoed amateurfotograaf naam Kees de ondankbare taak op zich om deze te ontwikkelen en te ordenen. Dit kostte hem maanden intensieve arbeid. En alles doet Kees onbezoldigd en vrijwillig! Hij ontving daarom de cultuurprijs van Overijssel en de zilveren legpenning van de stad Kampen.
“Houd je aan de feiten! Interpreteren misleid!!” Maar hij voegt er wel aan toe: ‘Ie mun ‘t natuurlijk soms een bietien smeuïg maak’n!” En vervolgens declameert hij een door hem vertaald gedicht uit Heeren van de Stad (het bestuur van de stad Kampen, 1808-1945) over de hondenbelasting:
De heren van de stad
Die hebben altijd wat
Nu hebben ze uitgevonden
Belasting op de honden
Al zijn ze zwart of grijs
Een gulden is de prijs
En als je niet betaalt
Wordt je hondje weggehaald!
In alle bescheidenheid een icoon, een orakel. Is getekend te Kampen. Kees Schilder.
Jac Ruiten.
