Ik geloof het wel: Assisi
· leestijd 1 minuut AlgemeenAnneke van der Velde, voorganger Vereniging van Vrijzinnigen schrijft periodiek een column over haar observaties tijdens haar werk en leven.
Ik ben de afgelopen weken op vakantie geweest. We hebben een wandeltocht van vijf dagen in Italië naar het stadje Assisi. Bekend van Franciscus van Assisi; de 12e eeuwse heilige. En zoals dat gaat bij een lange reis: je verheugt je op de aankomst... En dat viel toch een beetje tegen. Assisi is een prachtig stadje, maar ook echt toeristisch en volgestouwd met allerlei kraampjes allerlei ‘heilige’ snuisterijen kunt kopen. Franciscus zou er niet blij mee zijn.
De Bijbeltekst op basis waarvan Franciscus koos voor radicale armoede, komt uit Mattheüs 10: 9 en 10. Jezus zendt daar zijn discipelen op weg. En Jezus zegt dan volgens Matteüs: ‘Neem geen geld aan van de mensen. Geen groot bedrag maar ook geen kleingeld. Neem ook geen tas mee, geen extra kleren, geen schoenen en geen stok. Je krijgt wel wat je nodig hebt…’
Voor Franciscus betekende deze tekst een aanklacht tegen de kerk van zijn tijd, die de aandacht teveel op uiterlijkheden richtte. Hij kreeg weinig bijval, en dus koos hij ervoor te preken voor de vogeltjes. Mensen wilden niet naar hem luisteren, en dus koos hij voor de natuur.
De Bijbeltekst die Franciscus inspireerde roept op tot een sobere levensreis: ‘neem geen geld aan, neem geen tas mee, geen extra kleren, geen schoenen, geen stok…’ Wat mij betreft ook een verrassend relevante Bijbeltekst voor deze tijd. Als we het tij willen keren in klimaatcrisis, wooncrisis, en andere wereldproblemen, is de oproep tot radicale soberheid en eenvoud denk ik van grote waarde. Gewoon in je eigen persoonlijke leven.
Het lukte Franciscus in zijn tijd niet om voet aan de grond te krijgen bij de gevestigde orde. Maar hij volhardde in zijn leven van eenvoud en soberheid. Ook daarin is Franciscus een voorbeeld. Mij bekruipt wel eens het gevoel -als ik keurig de afvalscheiding doe, of me voorneem minder te vliegen- dat het allemaal niet uitmaakt wat ik in mijn kleine leven doe. Maar het leven van Franciscus laat zien dat ook een klein leven van grote waarde is.
Naast een stadje vol souvenirs heeft Franciscus ons gelukkig veel meer nagelaten. Een leven om na te volgen, en prachtige woorden. Zoals het gebed, dat is bekend geworden als ‘het gebed van Franciscus’. Een gedeelte daaruit:
Laat mij niet zoeken getroost te worden, maar te troosten,
niet begrepen te worden, maar te begrijpen,
niet bemind te worden, maar te beminnen.
Want het is toch door te geven, dat men ontvangt
door te verliezen, dat men vindt
door te vergeven, dat men vergiffenis ervaart
door te sterven, dat men het leven verkrijgt.
