Crisisopvanglocatie in Sporthal De Reeve gesloten

(door Maarten van Gemert)  
KAMPEN – Zoals afgesproken, is de crisisopvanglocatie in de sporthal bij het gemeentehuis gesloten. De asielzoekers zijn in twee touringcars vertrokken naar Deventer. Op verzoek van de Veiligheidsregio had gemeente Kampen in allerijl onderkomen geregeld voor de overloop in Ter Apel. „Maar,” zegt burgemeester Sander de Rouwe, „nu is een andere gemeente aan de beurt.”

Het verzoek betrof crisisopvang voor twee weken maar uiteindelijk hebben de vluchtelingen bijna drie weken in Sporthal De Reeve gebivakkeerd. De gemeente had de opvang eerder voor elkaar dan waarom gevraagd was. Daarop kwamen de asielzoekers eerder naar Kampen vanuit Ter Apel waar het aanmeldcentrum van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) de aantallen niet meer aankan.

Crisisopvanglocatie
Dinsdagavond 28 juni kreeg De Rouwe een dringend verzoek van Veiligheidsregio IJsselland om een crisisopvanglocatie voor vluchtelingen te realiseren. Juist een week eerder had de burgemeester laten weten dat de gemeente zich al voorbereidde op een eventueel dergelijk verzoek. Daardoor was de opvanglocatie in de sporthal relatief snel gerealiseerd. Rond zeven uur dinsdagavond werd De Rouwe gebeld dat ”de nood in ter Apel opnieuw zeer hoog is”. Er zou sprake zijn van een acute noodsituatie waarin met spoed 1.250 bedden nodig waren.
Diezelfde avond werd de gemeentelijke organisatie, samen met vrijwilligers, in gang gezet om 75 personen voor maximaal drie weken onderdak te bieden. Tot vier uur ’s nachts zijn vrijwilligers van de vrijwillige brandweer in IJsselmuiden, ondersteund door hun Kamper collegavrijwilligers, in touw geweest om compartimenten in te richten in een deel van de grote sportzaal. Vijftien plekken met ieder drie stapelbedden, één tafel en zes stoelen, werden ingericht met materiaal vergelijkbaar als waarmee eerder de grote vaccinatietent bij het gemeentehuis was ingericht.

Verblijf
De eerste touringcars vanuit het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in Ter Apel arriveerden aan het eind van de volgende (woensdag)middag. Stichting Welzijn Kampen (WijZ) zet zich in voor dagbesteding voor vluchtelingen in Kampen. Zoals onder andere leerlingen van de Pieter Zandt Scholengemeenschap in IJsselmuiden via Stichting Present dat al maanden doen voor de Oekraïense ontheemden die bij particulieren verblijven.
Dinsdagmorgen 19 juli zaten nog ongeveer 75 asielzoekers in de sporthal. In de loop van de ochtend vertrok de eerste bus. De kwetsbare mensen en gezinnen zijn als eerste groep gegaan. In de loop van de middag vertrok een tweede bus met alle overige mensen. „Het vertrek is rustig en zonder problemen verlopen,” aldus een woordvoerster van de gemeente. „Zoals overigens de gehele crisisnoodopvang,” vult ze aan.

Eén van de compartimenten in de Kamper crisisopvanglocatie (foto: Maarten van Gemert)

Reizen
Naast de nu vertrokken asielzoekers uit de crisisopvang en de statushouders die nog verblijven in de noodopvang aan de Industrieweg, zijn er verspreid door de hele gemeente Oekraïense vluchtelingen ondergebracht bij particulieren.
Op 1 maart hadden de OV-bedrijven zich solidair met Oekraïense vluchtelingen verklaard en boden hen ”per direct gratis reizen met al het openbaar vervoer in Nederland” aan. Hiermee werd ’inreizen’ bedoeld, soms als ‘vrij reizen’ geïnterpreteerd, met onduidelijkheid tot gevolg. Sinds 1 juni geldt voor hen geen vrij (in)reisrecht meer, met uitzondering van NS-treinen, meldt OV-magazine.
In de treinen van NS zou het vrij inreizen nog wel gelden op vertoon van een (origineel) Oekraïens paspoort of identiteitskaart. Keolis, de vervoerder op het Kamper lijntje, meldt dat Oekraïners per 1 juni in het bezit dienen te zijn van een geldig vervoersbewijs..
In Almere reizen kinderen van Oekraïense vluchtelingen tot januari 2023 gratis naar school. Zij hebben hiervoor een speciaal vervoerbewijs gekregen, ontwikkeld en aangeboden door allGo in samenwerking met de gemeente Almere.

Deventer
De Kamper evacuees uit Ter Apel in Sporthal zijn in Deventer ondergebracht in een pand dat gereed gemaakt is voor langduriger opvang van Oekraïners. De komende weken hebben ze zodoende een eigen kamer. In totaal komen daar 135 asielzoekers. Inzake Oekraïeners verblijven in Deventer zo’n 130 vluchtelingen bij particulieren.
Voor andere vluchtelingen heeft Deventer al decennia een asielzoekerscentrum (AZC), zoals Kampen net over de grens in Dronten. Het AZC in Deventer kent een buffer voor honderd mensen, die, tijdelijk en na overleg met de buurt, ingezet kan worden als de druk op AZC’s te groot is.
Een week voordat Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen en landelijk voorzitter van de Veiligheidsregio’s, aankaartte dat gemeentelijke organisaties niet ingericht zijn op langdurige crisisopvang, gaf De Rouwe aan dat de kern van het probleem uiteindelijk aan het Binnenhof in Den Haag opgelost moet worden. Kampen heeft de afgelopen weken haar beste beentje voorgezet.

Enkele eerste spulletjes voor de ontheemden in de crisisopvang (foto: Maarten van Gemert)

Erratum
In de papieren uitgave van De Brug is in dit artikel per abuis een verband gelegd tussen de crisisopvang en Oekraïense vluchtelingen. Voor deze laatste groep is in Kampen geen centrale opvang geregeld. Het College voor de Rechten van de Mens (CvdRM) heeft bepaald dat een voorkeursbehandeling voor Oekraïners in strijd is met de wet.