Wilsum start Tweede Pinksterdag met een hagenpreek

(door Maarten van Gemert) 
WILSUM – In de boomgaard achter de Hervormd Kerk aan de Dorpsweg  in Wilsum wordt maandag 6 juni om 9.30 uur een hagenpreek gehouden. In de openluchtdienst gaan samen de dominees voor van de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk in het dorp aan de IJssel. Het idee ontstond vorig jaar toen het dorp met stadsrechten 700 jaar bestond.

Het belooft een bijzondere viering te worden op een sfeervolle locatie. De boomgaard, binnen te gaan aan de zijkant via de Veerweg, ligt achter de Hervormde Kerk aan de boorden van de IJssel. Vanaf 9.00 uur is de inloop en na afloop is er koffie, thee en ranja. Bij slecht weer wordt er uitgeweken naar de kerk. Ds. H.B. van der Knijf (Hervormde Gemeente Wilsum) en ds. H. de Kok-Mellema (Gereformeerde Kerk Wilsum) gaan gezamenlijk voor in de interkerkelijke dienst.

Hagenpreek
De term hagenpreek stamt uit de tijd dat de protestanten illegaal moesten samenkomen omdat de rooms-katholieke kerk de staatskerk was. Later werd de term gebezigd toen de gereformeerden zich losmaakten van de hervormden en ’illegale’ diensten belegden. Domina Ineke de Kok-Mellema geeft toe dat beide twisten in Wilsum niet hebben gespeeld maar de term spreekt wel aan.
Samen met haar hervormde collega heeft ze gekozen voor het thema ”Leven met de wind”. Dat sluit prachtig aan op het feest van Pinksteren, licht dominee Bernhard van der Knijf toe. De uitstorting van de Heilige Geest, ter bemoediging van de discipelen van Jezus, geschiedde volgens de Bijbel met tongen van vuur en een hevige windvlaag.

Dorpsjubileum
Bernhard de Knijf staat nu tien maanden in Wilsum dat zijn eerste kerkelijke gemeente vormt. Hij zet zich ook in voor de dorpsgemeenschap. Ineke de Kok-Mellema is al vijf jaar verbonden aan Wilsum als gereformeerd predikante. Haar man is eveneens dominee maar als ambulant predikant niet gebonden aan een plaats.
Ze vertellen dat het idee voor een hagenpreek twee jaar geleden binnen Dorpsbelangen werd geopperd, als onderdeel van de festiviteiten rond de stadsrechten die Wilsum al 700 jaar heeft. Door de pandemie gingen de activiteiten niet door en voorzitter Steffen Hofstra ziet het er niet meer van komen.

Willekeuren
De geschiedenis van Wilsum gaat verder terug dan de Willekeuren van Wilsum die in 1321 zijn vastgelegd in het oudst bekende document. Classispredikant Klaas van der Kamp schetst kort dat deze verordeningen (stadsrechten) aan Wilsum en Grafhorst verleend werden door de bisschop van Utrecht. Maar al eerder wordt de seend (zitting van de kerkelijke rechtbank) in Wilsum gehouden.
Daarnaast verhaalt een akte van 18 september 1276 over de toezegging van de Hollandse graaf Floris V om “van Campen, Swolle, Deventer en Wilsem en tussenliggende steden bij schipbreuk hun goederen binnen een jaar op te eisen”.
Tot 1937 was Wilsum een zelfstandige gemeente maar toen werd het bij gemeente IJsselmuiden gevoegd die op haar beurt sinds deze eeuw onder gemeente Kampen valt.

Wind
Aan IJsselzijde is Wilsum zelden zonder wind, vertelt Van der Knijf die dat persoonlijk ervaart in zijn tuin achter de pastorie naast de kerk en de boomgaard. Zo kwam zijn gereformeerde collega op het thema ”Leven met de wind” plus de associatie met de Heilige Geest. Tevens refereert het aan de mensen die met Pinksteren in beweging kwamen en komen.
De Kok-Mellema ziet die beweging ook graag vanuit de kerkgemeenschap naar buiten. Iedereen is maandagmorgen op Tweede Pinksterdag welkom bij de hagenpreek. Kerkelijk of niet-kerkelijk, vanuit Wilsum of daarbuiten. De orde van dienst wordt nog geheim gehouden maar is er één om na de hagenpreek in te lijsten.

De entree van Wilsum over de dijk vanuit Kampen (foto: Maarten van Gemert)