Verhalen uit Groot IJsselmuiden: Koe Christine kwam tijdens hoogwater van 1995 zwemmend aan de overkant

ZALK-  De IJssel stónd al hoog en het regende ook nog eens flink. Iedereen hield zijn adem in. Bewoners van huizen langs de dijk probeerden door het aanbrengen van zandzakken te voorkomen dat het land zou overstromen. Het scheelde maar weinig of Zalk was eind januari 1995 ondergelopen. De familie De Heer kwam in  het nieuws omdat ze in korte tijd maar liefst vijftienhonderd beschermende zandzakken bij elkaar wisten te halen. Het scheelde maar een haartje, maar de familie bleef gespaard dankzij de inzet van mededorpsbewoners.

(door Leo Polhuijs)

Johan Boeve (1959) herinnert het zich nog goed.  In rap dialect: ‘’Gelukkig hield de dijk het en  werd een ramp voorkomen. Onze familie hoefde niet geëvacueerd te worden, de buren wel. Hun  koeien moesten naar hoger gelegen gebieden. Tijdens de evacuatie ontsnapte er één dier, koe Christine, die de volgende dag in Wilsum werd teruggevonden. Ze leefde nog en kon bij de andere dieren worden teruggeplaatst. Wist je trouwens dat Zalk ook in 1926 kampte met zeer hoog water? Op 8 januari  brak de dijk door, de laatste in de IJssel in onze regio. Er raakte gelukkig niemand gewond maar de schade was groot. De bijna-ramp in 1995 weten mensen zich nog goed te herinneren, maar die van 1926 natuurlijk niet meer. We hebben op dit moment geen honderdplussers in Zalk.‘’ 

Een informatiebord aan de dijk herinnert de voorbijganger aan de  extreem hoge waterstand  van 1995. ‘’Het was toen echt oppassen geblazen. Gelukkig is Zalk gespaard en na de dijkverbeteringen van de laatste jaren hopen we dat we ook in de toekomst voldoende beschermd zullen zijn.’’  

Boeve is een ras-Zalkenaar. Zijn voorouders woonden in het IJsseldorp en hij is er geboren en getogen. Johan was één van de kartrekkers voor de bouw van het multifunctionele en duurzame dorpshuis, dat grotendeels door vrijwilligers is gerealiseerd en waar alle dorpsactiviteiten plaatsvinden.

Johan verzorgt onder andere  het groen in het dorp, is voorzitter van het dorpshuis, zit in de technische- en sponsorcommissie van de plaatselijke sv Zalk en is gastheer op de zaterdagse wedstrijddag. Ook zingt hij bij het plaatselijke koor Door Eendracht Verbonden, om maar enkele van zijn activiteiten te noemen. Verder is hij lid van Geschiedkundige Vereniging voor de IJsseldelta, Jan van Arkel.

Johan heeft een archief waarin hij alles bijhoudt dat  met  Zalk heeft te maken. ‘’Ik ben begonnen in 1985 en knip alles uit wat er in de krant staat over ons dorp. Een belangrijke bron is De Brug. Als er iets op internet staat, draai ik dat uit. Ik heb mappen vol knipsels. Alles is netjes op datum gesorteerd. Ik verzamel berichten van dag tot dag in plastic mapjes. Eén keer per jaar plak ik ze dan in. Nee, uitlenen doe ik niet meer. Dan komt het vaak gekreukeld terug.’’ 

Johan dist nog wat wetenswaardigheden op. ‘’Wist je bijvoorbeeld dat in Zalk in 1842  de eerste Nederlandse landbouwschool werd opgericht?’’ Johan noemt ook nog een triest feit. ‘’Voor de oorlog, tijdens de algehele mobilisatie, viel er in Zalk al een slachtoffer te betreuren. Jantje Bultman werd in 1938 per ongeluk doodgeschoten door een soldaat die eens wilde laten zien hoe je een geweer richtte. Het geweer ging af en de kogel trof Jantje dodelijk. Ze was nog maar dertien jaar.’’ 

Is Johan zelf een vraagbaak als het om Zalk gaat, zijn archief is dat ook. ‘’Ik  krijg mensen aan de deur die stamboomonderzoek doen en mijn  overlijdensberichten willen bekijken  om te zien of er familie bij zit.’’ Al bladerend door het archief komt Johan veel Zalker zaken tegen. Een uitnodiging voor de viering van het 75-jarig bestaan van de plaatselijke brassband, een bericht over de opnames van de film Oorlogswinter, die gedeeltelijk in Zalk is opgenomen. 

Uiteraard veel aandacht voor Klazien Van den Brink, beter bekend als Klaasje (of Kleusien) uit Zalk. ‘’Zij  was verslaggeefster voor het Kamper Nieuwsblad. Als wij  jongeren een rolschaatswedstrijd hielden, gaven we de uitslag door en dan zette Klazien dat in de krant, ‘’zegt Johan nog nagenietend. Een Zwolse mevrouw is op dit moment bezig met een biografie over onze plaatselijke beroemdheid. Op 24 augustus  komt omroep Max in verband hiermee bovendien filmopnames maken in Zalk. En als we het toch over landelijke beroemdheden hebben: ook voorzitter Nico de Haan van de Vogelbescherming komt oorspronkelijk uit Zalk en is bezig met een boek over zijn jeugd. Zijn vader was hier predikant.’’

Verhalen uit Groot IJsselmuiden is een samenwerking van BrugMedia en het Beste van Kampen. Heeft u een mooi verhaal te vertellen uit het verleden van één van de kernen van de gemeente Kampen? Laat het ons weten via hetbestevankamen@sambiq.nl . U kunt zelf schrijven, maar we kunnen u ook interviewen.