Andrea en Martijn delen patat uit aan Oekraïners

NADARZYN (PL) - Andrea Diender uit IJsselmuiden en Martijn Schreuder uit Kampen kunnen er maar geen genoeg van krijgen: patat bakken voor Oekraïense vluchtelingen in Polen. Andrea ging onlangs voor de tweede keer, Martijn ging mee en dat was voor hem de zevende groep waarin hij meedraaide. Maar nu stopt het. 

De twee vormden een team met drie Genemuidenaren. “We kenden elkaar vooraf niet”, vertelt Andrea, die als enige vrouw aanschoof in een groep met twee tieners en twee twintigers. Een kennismaking volgde en drie dagen later vertrok de groep in een busje naar Polen. 

Het leeftijdsverschil zorgde vooraf voor enige reserve aan beide kanten, maar dat bleek totaal overbodig. “We hebben een geweldige tijd gehad”, vindt Andrea. “En niet alleen wij, ook de vluchtelingen hebben gewoon een keileuke tijd gehad. Het zat goed tussen ons en dat gaven we door aan de vluchtelingen.”

Dat is iets wat de rest van het team kan beamen. Dat werd al snel omgedoopt naar ‘kloteteam’. “Want we waren meteen de eerste dag al helemaal naar de kloten”, schatert Andrea. “Dat zeiden we ook tegen de vluchtelingen, maar ze verstonden ons niet.”

Ook Martijn blikt dankbaar terug. “Je kunt de mensen met iets kleins en simpels al een lach op hun gezicht bezorgen”, vertelt hij. “We gaven vaak ook wel iets van een lolly weg, daar werden mensen echt blij van. En ik zei ‘graag gedaan’ in het Oekraïens, daar lachten ze ook om.”

Na zeven groepen is hij er eigenlijk nog steeds niet klaar mee. “Als het door was gegaan, dan ging ik nog een keer.” En daar sluit Andrea zich bij aan: “Ik ging zo weer met dit kloteteam”, lacht ze. “Wat mij opviel was dat er veel vluchtelingen niet perse voor de patat, maar voor de sfeer naar de kraam toekwamen.” Ze vinden het dan ook jammer dat de patatkraam teruggaat naar Nederland. “Maar het is wel goed dat er nu voor hulp in Oekraïne zelf wordt gezorgd”, vindt Martijn. 

De kraam, die vanuit Genemuiden werd georganiseerd, stond zo’n vierenhalve maand op het Ptak Expo terrein in Nadarzyn, een voorstadje van de Poolse hoofdstad Warschau. Op die doorstroomlocatie zijn door de maanden heen tienduizenden vluchtelingen opgevangen en vandaaruit verder verspreid naar Europa (ook naar Nederland).

Meer dan veertig verschillende teams vertrokken vanuit Nederland naar de kraam om daar een week patat te bakken voor de vluchtelingen. Veel van die mensen wilden of gingen nog een tweede keer of vaker terug, vanwege de ervaring.

Martijn en Andrea beamen dat. “Het is toch geweldig dat een team dat elkaar niet kent zo’n sfeertje op een vluchtelingenkamp kan neerzetten”, blikt Andrea terug. “We hadden altijd muziek aan en draaiden dan ook de volksliederen. Wij zongen het Wilhelmus en de Oekraïeners zongen hun eigen volkslied. Vaak volgde dan ook applaus, met een lach en een traan. Soms tranen van het huilen, maar vaak ook wel tranen van het lachen.”

Een Oekraïense vluchteling, Aleksander, helpt al wekenlang rondom de kraam. Hij kookt bijvoorbeeld soep en snijdt watermeloenen voor de vluchtelingen. “Nu hebben we ook wat voor hem kunnen doen en gezellig met hem een barbecue gehouden bij het hotel waar we sliepen. Misschien ga ik hem zelfs ophalen en naar Nederland brengen”, zegt Martijn. “En er zijn ook wel vriendschappen met andere Oekraïners opgebouwd.”

Nu zijn ze terug in Nederland. “Het was voor mij een van de mooiste, dankbaarste en gekste dingen die ik heb gedaan”, besluit Andrea.