Column Ondernemen in Kampen: AI: Technologische revolutie of nachtmerrie?

Van slimme virtuele assistenten, navigatie-apps, productie robots tot zelfrijdende auto’s en natuurlijk ChatGPT. Artificial Intelligence (AI) zijn machines en systemen met mensachtige intelligentie die zelfstandig taken kunnen uitvoeren én zelflerend zijn. De één ziet deze ontwikkelingen als revolutionair, de ander vindt ze maar eng en oncontroleerbaar. Wat gaat deze kunstmatige intelligentie betekenen voor ons werk, ons leven, onze toekomst? En zijn we ons voldoende bewust van de schaduwkant van AI?

Het potentieel van AI
Laten we beginnen met de positieve kant: De impact en mogelijkheden van AI zijn groot. AI schrijft teksten, maakt roosters, coördineert verkeersstromen, voorspelt onderhoud, herkent tumoren, verzint afbeeldingen of schrijft zelf een boek. Sommige dingen doet AI nu al aantoonbaar beter dan menselijke experts en daarbij; een computer wordt niet moe, afgeleid of verveeld.

Met AI bereiken bedrijven meer in minder tijd; maken ze handjes vrij door processen of taken te automatiseren; verbeteren ze de kwaliteit binnen het bedrijf door afname van het aantal menselijke fouten en is het mogelijk om data te analyseren en te verwerken op een schaal die geen mens ooit aan kan. Kortom AI is van waarde voor elk bedrijf en elke sector.

De schaduwzijde van AI
De mogelijkheden zijn enorm maar dat geldt ook voor de keerzijde van deze nieuwe technologie.
AI kan geloofwaardige beelden van jou maken, je stem klonen en deze inzetten voor misleiding en oplichting. De AI-systemen zijn gevoelig voor de vooroordelen in de gegevens waarop ze zijn getraind, wat kan leiden tot discriminatie en ongelijke behandeling van verschillende groepen.
Ook zijn we onvoldoende op de hoogte van de foutgevoeligheid van het gebruik van AI. Gebruik je AI om belangrijke beslissingen te nemen dan kan een kleine fout in een AI-tool een groot probleem vormen. En AI slurpt heel veel energie.
Wist jij dat één opdracht aan ChatGPT gelijk staat aan een uur lang een lamp laten branden? En dat er alleen in Amerika al miljarden aan kostbaar drinkwater wordt gebruikt om datacenters te koelen? En wie is er eigenlijk verantwoordelijk voor de beslissingen die door AI worden genomen? Wie is er aansprakelijk als een zelfrijdende auto iemand verwondt of doodt? Het is belangrijk om ook stil te staan bij deze ethische en juridische vragen.

Hoe pas je AI toe binnen jouw bedrijf?
Zorg dat jouw bedrijf op de hoogte is van de potentie. Per dag worden er 200 nieuwe AI-tools gelanceerd dus de ontwikkelingen gaan supersnel. Wees je ook bewust van de risico’s: Het gebruik van AI kan leiden tot privacy kwesties, vooral bij het verwerken van klantgegevens. Wees dus alert op welke gegevens jij en je medewerkers delen en welke output je gebruikt. Vertrouw niet blindelings op AI. Het menselijke inschattingsvermogen speelt nog steeds een belangrijke rol bij het detecteren van fouten of risicovolle gebeurtenissen. Weeg ook je duurzaamheidsdoelen af tegen het gebruik van AI. Voor veel vragen aan ChatGPT kun je ook op een andere manier tot een antwoord komen. Zet het middel verantwoord in en alleen als het écht nodig is.
Besef dat AI mogelijke cyberdreigingen kan opsporen en detecteren, maar dat aanvallers AI ook omgekeerd in kunnen zetten om hun aanvallen op jou te verbeteren.

In een wereld vol AI-mogelijkheden is het cruciaal om zowel de beloften als de valkuilen te omarmen. Laten we AI inzetten als een doelgericht en krachtig gereedschap dat de mens blijft dienen en betrouwbaar, verantwoord en veilig is.  

Jenneke Palland
Trotse moeder en inwoonster van Kampen
Business Development Manager Rabobank